Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

Şuf´a

Şuf´a, komşulukla olmayarak ortaklıkta vacip olur.

Şuf´a birbirinden ayrılabilir şeylerde olur. Bölünemeyen şeylerde şu­f´a yoktur. Nakledilmeyen akar ( gelir getiren arazi, dükan...) gibi gayri menkullerde Şuf´a sabittir. Yeni ortağın aldığı fiyatla eski ortak söz konu­su akar parçasını kendi mülkiyetine alır.

Şuf´a hakkı zaman geçirilmeden istenmeli, imkânı olduğu halde geciktirirse şuf´a hakkı batıl olur.

Bir kişi içinde ortaklık payı bulunan arsasını satarak evlenirse, o zaman daha önceki ortağı kadının mehri misil değerini vererek ondan satın alır. Şuf´a hakkına sahip olanlar bir kaç kişi iseler herkes kendi his­sesi nisbetince şuf´a hakkına sahiptirler.

Şuf´a, bir bedel karşılığında yeni ortak için gerçekleşen mülkiyet hak­kının eski ortak tarafından alınabilme yetkisine denir.

Şuf´a hakkı, eski ortağın zarara uğramasını önlemek için konulmuştur.

Metinde ifade edildiği gibi şuf´a, satılan bir malda eski ortak için yeni ortak üzerine sabit olan bir haktır. İslam dini, zararı önlemek ve düşman­lıkları kaldırmak için şuf? ayı meşru kılmıştır. Çünkü satılan bir malda yabancının oraya yerleşmesi sonucu, meydana gelecek zararı defetmek için satılan şeyi, şuf´a sahibi olan eski ortağın temlik etme hakkı vardır.

Ortaklık malının satımında ortağın, satıştan önce ortağının iznini al­ması gerekir. İzin almadan satarsa ortağı yeni ortağa kıyasla ona daha faz­la hak sahibidir. Şayet ortağı satışa izin verirse o zaman satıştan sonra onun için bir talep söz konusu olamaz.

Peygamber (s.a.v.) bir hadisi şerifilerinde şöyle buyurur:

"Kimin bir hurmalık veya evde ortağı varsa, ortağının izni olmadıkça onu satamaz, ortağı isterse onu alır." [1]

Yukarıdaki hadisi şeriften de anlaşılıyor ki Peygamber (s.a.v.), taksi­matı yapılmamış malda şufa hakkına hükmetmiştir. Şayet ortakların pay­ları arasında sınırlar çizilir veya değişik şekilde benzer işaretler yapılırsa Şuf´a hakkı sakıt olur. [2]



Şuf´anın Şartları


Şuf?a konusu olan malın taşınmaz ve bölünmeye imkanı olan mal olması gerekir. Şu halde bina ve arazi gibi taşınmayan mallarda şuf´a hakkı cari olmaz.

Bölünmeye imkanı olan mallarda ise şuf´a vardır.

Şuf? anın genel olarak şartlan şunlardır:

a) Kendisinde şuf´a bulunan şeyin arazi, mesken gibi akar diyebilece­ğimiz gayr-i menkullere bitişik olan ağaçlar, binalar gibi satışa dahil edi­len şeyler.

b) Şuf?a sahibinin, şuf´a hakkı bulunan şeye ortak olması gerekir. Bu nedenle komşulukta şuf´a hakkı oluşmaz.

c) Şuf?a hakkı bulunan şeyin satılma yoluyla mülkünde çıkmış olması şarttır. Bunun için karşılıksız hibe, miras kalma veya vasiyetle elde etme gibi durumlarda şuf´a hakkı yoktur.

d) Şuf?a sahibinin hakkını hemen istemesi gerekir. Yani şuf´a sahibi malın satıldığını öğrendiği zaman şuf´a hakkını talep etmesi gerekir. Özürsüz olarak talebi gecikirse şuf´a hakkı düşer. [3]



--------------------------------------------------------------------------------

[1] Buhari, 2l38 : Müslim, 1608.

[2] Kadı Ebu Şuca?, Ğayet?ül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 344-345.

[3] Kadı Ebu Şuca?, Ğayet?ül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 345.









Eserin yazarı: Kadı Ebu Şuca Eser: DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ

MollaCami.Com