CİZYE

Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

Cizyenin vacip olmasının şartları beştir:

1. Baliğ olmak.

2. Akıllı olmak.

3. Hür olmak.

4. Erkek olmak.

5. Kitabi veya şubh-i kitabi olmak.

Cizyenin miktarı yıllık olarak; mali durumu düşük olandan bir dinar, orta halliden iki dinar, zenginden dört dinardır.

Cizye vergisine ( müslümanları) misafir etmeleri şartı da konulması caizdir.

Cizye (Kitaptan Alınan Yıllık Vergi)

İslam Devleti´nin himayesinde yaşayan ehli kitaptan alınan vergidir.

Bu vergiyi ödeyip İslam ülkesinde yaşayan kitabilere zımmi denir. Bunun için İslam Devleti´nde cizye vergisini verme karşılığında yaşama hakkına sahip olan zımmiler, hristiyan ve yahudi topluluklarıdır.

Cizyenin meşru olduğunu belirten şu ayeti kerimedir:

"Ehli kitaptan ahiret gününe inanmayan, Allah ve resulünün haram kıldığını haram saymayan ve hak dini kendine din edinmeyen kimselerle, küçülerek elleriyle cizye verinceye kadar savaşın." (Tevbe: 9/29)

Kitap ehli olmayan putperest ve ateistlerle cizye anlaşması yapılmaz. Bunlardan İslam´dan başka bir şey kabul edilmez.

Allahu Teala putperest ve ateistler hakkında şöyle buyurur.

"Puta tapanları bulduğunuz her yerde öldürün. Onları yakalayıp hapsedin ve her gözetleme yerinde onları bekleyin. Eğer tevbe eder, namaz kılar ve zekat verirlerse serbest bırakın. Doğrusu Allah bağışlar ve merhamet eder." (Tevbe: 9/5)

Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurur.

"Allah´tan başka ilah olmadığına, şehadet edip, namaz kılıp ve zekat verinceye kadar insanlarla savaş etmekle emrolundum. Bunu yaparlarsa islam hakları müstesna, kanlarını ve mallarını benden muhafaza etmiş olurlar, iç yüzlerinin hesabı Allah´a aittir." [1]

Resulullah (s.a.v.) Muaz bin Cebel´i Yemen´e vali olarak gönderdiği zaman her buluğa ermiş kimseden bir dinar cizye almasını veya bir dinar değerinde muaffır bezinden almasını emretti. [2] (Muaffır Yemen´de elbiselik bir bez parçası idi)

Cizyenin miktarı için Hazreti Ömer zenginlerden 48 dirhem, orta hallilerden 24 dirhem, mali durumu düşük olanlardan da 12 dirhem cizye alınmasına hükmetti. O zaman bir dinar 12 dirhem değerindeydi. [3]

Cizye vergisinden ayrıca yurtlarından geçen müslümanlara iyi davranıp misafir etrne şartı da konulabilir.

Hazreti Peygamber Eyle halkıyla (Bu halk üçyüz kişilik bir ehli kitap topluluğu idi) 300 dinar cizye vermeleri ve müslümanları misafir etmeleri şartıyla sulh yaptı. [4]

Cizye Anlaşması

Cizye anlaşması dört şeyi kapsar:

1. Cizye vergilerini.

2. İslam hükümlerinin onlara da uygulanması.

3. İslam dinini ancak hayırla zikredebilmeleri.

4. Hiç bir şekilde müslümanlara zarar vermemeleri gerekir. Tanınmaları için değişik elbise giymeleri, zünnar (bele bağlanan uçları sarkık, ipten örnek kuşak) bağlamaları ve atlara binmemeleri ile emrolunurlar.

izye vergisini ödeyecek zımmilerin yaşama hakları şu durumlarda garanti altına alınmış olur:

1) Mevcut olan ibadethane ve dini ayinlerine dokunulmayacak.

2) Zımmüerin can, mal ve namus güvenlikleri sağlanacak.

3) Savaşa son verilmesi ile dostluk ve vatandaşlık ilişkileri geliştirilecek

4) Cizye anlaşmaları devam edecek.

İslam devleti sınırları içinde yaşayan ehli kitabın mallarını, kanlarını ve islam diyarındaki barınaklarını himaye ettiği için onlardan cizye vergisini alır. Ancak genel maslahat gereği yapılan anlaşmalara bağlı kalmaları gerekir. İslam hukukunun hükümleri onlara da uygulanır. İbni Ömer´den rivayet edildiğine göre, Hazreti Peygamber (s.a.v.) yahudilerden zina eden bir erkek ve kadını recmetmiştir. [5]

Kur´ana, İslama ve Peygamberimizin şanına yakışmayan davranışlarda bulunurlarsa tazir cezasıyla cezalandırılırlar.

--------------------------------------------------------------------------------

[1] Buhari, 25, Müslim, 22

[2] Buhari, 29785.

[3] Beyhaki, 9/196

[4] Beyhaki, 9/19.

[5] Buhari, 6433, Müslim, 1699.

CİZYE

DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ

MollaCami.Com

İçerik

Sayfalar

Sözlükler

Forumlar