Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

Cenaze Namazı

Ölü üzerine dört tekbir getirilerek cenaze namazı kıhmr.Birinci tekbirden sonra fatiha okunur. İkinci tekbirden sonra Peygamberimiz (s.a.v.)´e salavat-ı şerife getirilir. Üçüncü tekbirden sonra ölü için şöylece dua edilir:

´Ey Allahım! Bu senin kulundur. Senin kullarının oğludur. Dünya´clan, taka-tından, sevdiklerinden çıkmış, kabir zulmetine doğru gidiyor ve senden başka İlah olmayıp, ancak senin ibadete layık ALLAH olduğuna; senin hiç şerikin ol­mayıp, tek olduğuna ve Muhammed (s.a.v.)´in senin kulun ve resulün,olduğuna şehadet etti. Bunu sen bizden daha iyi bilensin. Allahım! O sana misafir oldu. Sen ikram edenlerin en hayırlısısın. O senin rahmetine muhtaçtır. Senin ona azap etmeye ihtiyacın yok. İşte bizler, onun için şefaatçi olarak ümid içinde hu­zuruna geldik. Allahım! O muhsin kimse ise, ihsan ve iyiliğini arttır, eğer gü­nahkar ise müsamaha ile muamele et. Ona rahmetinle rızanı nasip buyur. Onu kabir azabı ve fitnesinden koru. Kabrini genişlet, üzerinden yerin sıkıntısını uzaklaştır*. Ey marhemetlilerin en merhametlisi Allah´ım! Rahmet eyle de onu bundan emniyete kavuştur, ta ki onu cennetine yollayasın.´

Dördüncü tekbiri alıp şu duayı okur: "Ey Allah´ım! Bizi onun sevabın­dan mahrum etme. Bize fitne musallat etme ve bizi de onu da bağışla" [8] diyerek dördüncü tekbirden sonra selam verilir.

Ölüyü kabre indirirken şu duayı okumak sünnettir: ´Bismillahi we âla milleti Resulillahi ´

Yüzü kabrin kıble tarafına gelecek şekilde ve başı tarafından kabre gö-türülürek rıfk ile defnedilir. Ölünün yanağının altından (yastık biçiminde) yüksekçe toprak konması sünnettir.

Kabrin üzerine bina yapılmaz, kireç ile beyazlatılmaz, ölünün üzerine yüksek sesle ağlanmaz, ama normal gözyaşı dökerek üzüntüyü belirten ağlamada herhangi bir sakınca yoktur.

Üç güne kadar yakınları taziye edilir. İki ölü bir kabre defnedilmez. Ancak ihtiyaç varsa defnedilebilir.

Cenaze namazı, hicretin birinci senesinde meşru kılınmıştır.

Meşruiyetinin delili, Ebu Hureyre (r.a)´m şu rivayetidir:

"Rasulullah (s.a.v) Necaşı´nin öldüğü gün ölüm haberini verdi ve sa-habeleriyle birlikte namazgaha çıkıp onları safa dizerek, dört tekbir alıp cenaze namazını kıldırdı." [9]

Ölen bir müslüman için cenaze işlerinin görülmesi farz-ı kifayedir. Bunun için dört şey vacip olur: Ölüyü yıkamak, kefenlemek, cenaze namazını kılmak ve defnetmek. Ölünün yıkanması ve kefenlenmesi açıklandı şimdi cenaze namazının kılınmasına geçelim.

Bu namazın rükünleri şuhlardır:

a) Niyet etmek. Şöyle niyet getirilir:

"Bu meyyitin üzerine farzı kifaye olan dört tekbirden oluşan cenaze namazını kılmaya niyet ettim."

b) Ayakta durmak. Hastalık veya herhangi bir acizlik varsa oturarak da

kılınabilir.

c) Başlangıç tekbiri ile beraber dört tekbir getirmek. Her tekbirde elle­rin kaldırılması ve daha sonra bağlanması sünnettir.

d) İlk tekbirden sonra fatiha-ı şerifi okumak, bundan evvel iftitah du­ası okunmaz. Ama Eûzu besmele çekilmesi sünnettir.

e) İkinci tekbirden sonra Peygamberimiz (s.a.v.)´e salavat getirmek. Salavatın en azı;

"AUahümme salli âla Muhammed."

Salavatın en uygunu ve tamam şekli de;

" Allahümme salli âla seyyidina Muhammedin ve âla ali seyyidina Muhammed. Kema salleyte âla Ibrahime ve âla ali Ibrahime fil âlemiyne inneke hamidün mecid."

f) Üçüncü tekbirden sonra ölü için duâ etmek.

Duanın en azı;´Allahümmağfir lehü" yani "Allahım, Onu mağfiret et" veya "Allahümmerhamhu´, yani ´Allahım ona merhamet eyle´ diye dua etmektir.

Duanın uygun şekli, "Allahumeğfir li hayyina we meyyitine we şahidi-na we ğaibina we kebiyrina we sağıyrina we zekerina we ünsâna. Alla-hümme men ahyeytehu minna fi ehyihi âlal-lslam. We men teweffeytehu minna fetewejfehu âlal-iman.

Yapılması gereken bu duanın en uygunu metinda geçen yukarıdaki dua ile ölü için şu mağrifet duasını yapmaktır:

´Aîlahüme hazâ âhduke webnu âbdike harece min ruhid-dünya we sı-âîiha we mahhubuhu we ehibbauhu fiha ila zultemil kabri we ma huwe lakıyhi. Kâne yeşhedü en la ilahe illa ente wahdeke la şeriyke leke we en-ne Muhammeden Abduke we resuluke we ente â´lemu hihi minna.

Aliahümme innehu nezzeîe bike we ente hayru menzulin bih we asbaha fekîyren ila rahmetike we ente ğaniyyun ân âzabike we kad ci´nake rağı-bina ileyke §ufeâe lehü.

Aliahümme in kane muhsinenfe zid ihsanihi we in kâne mûsiyen fete-cawez ân seyyiatihi we lakkihi bi rahmetike ndake we kıhi fitnetel kabri we âzabehu. Wefsah lehufi kabrihi we cafil arde ân cenbeyhi. We lakkihi birahmetikel emne min âzabike hatta tebâsehu âminen ila cennetike bi­ra hme tike ya arhemerrahimin.´

Yukarıda belirtilen üç duadan birincicisi ile rükün yerine gelir, ikinci dua efdal. üçüncüsü de en efdaldir. Sadece birinci duanın yapılması da yeterlidir.

Eserin yazarı: Kadı Ebu Şuca Eser: DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ