Riba(Faiz)

Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

Riba; altın, gümüş ve yiyecek maddelerine girer. Altının altınla, gümüşün gümüşle ve yiyecek maddesinin aynı cinsten başka bir yiyecek maddesiyle satımı caiz olmaz. Ancak miktarda eşit ve peşin olsalar alım-satımı caizdir.

Satın alınıp mülkiyete geçmeyen malın alım ve satımı sahih değildir.

Bir etin diri bir hayvanla satılması caiz olmaz.

Riba şu maddelere girer:

a) Altın, b) Buğday , c) Gümüş, d) Arpa, e) Hurma, f) Tuz.

1- Gümüşü altınla satmak.

Hz. Ömer (r.a)´dan rivayete göre Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:

"Gümüşü altınla değiştirmek faizdir. Meğer ki iki taraftan biri diğerine ´Al, diğeri de ´ver, diyerek elden ele peşin alıp-veriş olsunlar, buğdayı buğdaya da değiştirmek faizdir. Meğer ki iki taraf birbirine ´Al´, ´Ver´, diyerek peşin alıp versinler. Arpayı arpayla değiştirmek de faizdir. Meğer ki ´Al´, ´Ver´, diye versinler. Hurmayı hurma ile satmak da faizdir. Meğerki ´Al´,´Ver´, denilsin."[1]

Ebu Hureyre (r.a) dedi ki Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:

"Hurma hurma ile, buğday buğday ile, arpa arpa ile, tuz tuz ile misli misline elden ele mübadele edilir. Her kim artırır yahut artırmasını ister ve bunu alırsa muhakkak riba yapmış olur. Ancak bunların cinsleri ayrı ayrı olursa müstesnadır." [2]

Altın ve gümüş için de yine Ebu Hureyre (r.a) dedi ki, Resulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:

"Altın altınla vezni veznine (misli misline), gümüş gümüşle vezni veznine (misli misline) mübadele yapmak caizdir. Kim artırır ya da artırmasını isterse o riba yapmış olur." [3]

2- Eti canlı bir hayvanla satmak.

Eti canlı bir hayvana satmak da caiz değildir.

Sumre şöyle rivayet eder: "Hz. Peygamber koyunun etle alım-satımını nehyetmiştir." [4]

Peşin ya da vade ile olsun eti hayvanla satmak hiç bir şekilde caiz değildir. İster o et hayvanın cinsinden olsun ister ayrı cinsten olsun farketmez. Mesela canlı koyunun inek etiyle veya inek etinin koyunla satılması caiz değildir. Peygamberimiz (s.a.v.) bu çeşit alış-verişleri yasaklamıştır.[5]

3- Eti etle satmak.

Bütün etler her ne kadar aynı ismi taşıyorsa da aslı itibarıyla ayrı cins olarak kabul edilmiştir. Bu nedenle et ribaya tabi olan mallardan sayılmıştır. Çünkü et bir yiyecek maddesidir.

Şu halde aynı cins etleri, ancak eşitlik peşin ve teslim şartlarıyla caiz olur. Mesela yirmi kilo koyun etinin yirmi kilo koyun etiyle mübadele satışıyla caizdir.

4- Hayvanı başka bir hayvanla satmak.

Hayvanın başka bir hayvanla satılması caizdir. Çünkü hayvan bulunduğu mevcut üzere yiyecek maddesi değildir. Aynı şekilde hayvan mevcut durumuyla nakit veya para da değildir.

Hayvanlardan ikisi aynı veya ayrı cinsten de olsa bir hayvanın başka bir hayvanla eşit veya fazlasıyla satılması caizdir.

Mesela bir koyunun iki koyunla, bir koyunun bir inekle veya bir deveyle satılması caizdir. [6]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Buhari, 2027; Müslim, 1586.

[2] Müslim, 1588.

[3] Müslim, 1588.

[4] Hakim, II/35.

[5] Müstedrek, 2/235; Muvatta?, 2/265.

[6] Kadı Ebu Şuca?, Ğayet?ül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 304-305.

Riba(Faiz)

DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ

MollaCami.Com

İçerik

Sayfalar

Sözlükler

Forumlar