Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
Abdestın Sünnetleri
Abdestin sünnetleri on tanedir:
1- Abdeste ´Besmele´ ile başlamak.
2- (Ağzı açık olan herhangi bir kaptan eliyle su alacaksa) Kaba batırmadan önce ellerini yıkamak.
3- (Ağza su vererek) Mazmaza yapmak.
4- (Buruna su vererek) İstinşak yapmak.
5- Başın tamamını meshetmek.
6- Yeni su ile kulakların dışını ve içini mesh etmek.
7- Gür ve sık olan sakalını oğuşturmak. [1]
8- El ve ayak parmaklarının arasını ovalamak.
9- Sağ uzuvları sol uzuvlardan önce yıkamak.
10- Her uzvu üçer defa yıkamak ve uzuvları ardarda yıkamak ( ara vermeden yıkamak).
Besmele. Abdeste başlarken ´Bismillahi´ veya ´Bismillahirrahmanirrahim´ demektir.
- Abdeste ´Besmele´ ile başlamak için delil.
Peygamberimiz (s.a.v.)şöyle buyurmuştur: "... Besmele çekerek abdest alınız." [2]
-Abdeste başlamadan önce elleri bileklere kadar yıkamak için peygamberimiz (s.a.v.)´in hadisi:
Abdullah bin Zeyd (r.a.)´dan: Hz. Peygamber (s.a.v.)´in nasıl abdest aldığı sorulunca bir kab isledi ve Peygamberimiz (s.a.v.)´in abdestini göstermek üzere, önce ellerini kaba batırmadan önce o kabtan ellerine su dökerek üç defa ellerini yıkadı. [3]
-Ağza ve buruna su vererek oraları temizlemenin delili için Abdullah İbni Zeyd İbni Asım rivayet şöyle rivayet eder:
"Peygamberimiz (s.a.v.) abdest alırken, su kabından önce iki eline su döktü, ellerini 3 defa yıkadı, sonra elini kaba soktu onunla su alıp ağzını yıkadı. Daha sonra tek avucu ile burnunu su çekip yıkadı. Bunu da üç defa yıkadı. "[4]
-Başın tamamını meshetmek ise şu hadis-i şerif ile sünnettir. Abdullah bin Zeyd (r.a.) peygamberimiz (s.a.v.)´in abdestini tarif ederken başını elleriyle mesheder. Ellerini ön ve arkaya götürür. Şöyle ki başın ön tarafından başlayarak ellerini enseye kadar götürür. Sonra ellerini geri döndürüp başladığı yere kadar getirdi. [5]
-Kulakları meshederken yeni su kullanmanın sünnet oluşu da şu hadisi şerif ie sabittir:
Abdullah bin Zeyd: "Peygamber (s.a.v.)´i abdest alırken gördüm. Başının meshine aldığı sudan başka, kulaklarının meshi için de su aldı." demiştir. [6]
- Gür ve sık olan sakalı ovuşturmak :
Hz. Enes diyor ki: Peygamber (s.a.v.) abdest alırken bir avuç su alır, o suyu çenesinin altına vererek sakallarının arasına akıtır ve:
"İşte rabbim bana böyle emretti." [7] derdi.
- El ve ayak parmaklarının arasını ovalamak için, Lakit bin Sabira (r.a.)´dan rivayet edildiğine göre,
-Ya Rasulallah bana abdestten haber ver, demiş.
Bunun üzerine Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurdu:
"Âbdesti tam yap, parmak aralarını arala ve oruçlu değilsen genzine kadar su çekerek burnunu yıka." [8]
-Sağ uzuvları sol uzuvlardan önce yıkamak için İbni Abbas´tan rivayet edilen şu hadis-i şerif delildir:
"İbni Abbas abdest almaya başladı... Sonra pazusuna kadar sağ kolunu sonra aynı şekilde sol kolunu yıkadı, sonra başını mesnetti., sonra topukları dahil sağ ayağını, sonra aynı şekilde sol ayağını yıkadı ve "Ben Peygamberin böyle abdest aldığını gördüm" dedi. [9]
-Her uzvu üçer kere yıkamak için Hz. Osman (r.a.)ın rivayeti: Hz. Osman (r.a.), "Size Peygamberin nasıl abdest aldığını göstereyim mi?" dedikten sonra yıkanacak uzuvların tümünü üçer kere yıkadı ve meshedilecek yerleri de üçer defa meshetti." dedi. [10]
Abdestin sünnetlerine ayrıca şunlar da ilave edilir:
1- Misvak kullanmak:
Misvak şer´an dişleri temizlemek için, ağaç gibi şeylerden yapılan temizlik aletidir. Suudi Arabistan´daki ´Erak´ isimli ağaçtan olması şart değil ise de, faydalı maddeleri ihtiva ettiği ve Resulullah (s.a.v.)´in özellikle onu kullandığı için, onu kullanmak daha efdaldir.
Binaenaleyh, günümüzde kullanılan diş fırçası da aynı niyetle kullanıldığı takdirde sünnet-i seniyye yerine gelmiş olur. Misvakı ağıza koymadan önce yıkamak sünnet olduğu gibi, onu her zaman ve her mekanda kullanmak sünnettir. Yalnız oruç tutan birisi için zevalden sonra onu kullanması mekruhtur. Bir kimse abdest almak, namaz kılmak ve Kur´an-ı Kerim okumak ister veya uykudan kalkar yahut ağzının kokusu değişirse onun için misvak kullanmak sünnet-i müekkededir.
Bu konuda Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurmaktadır:
"Ümmetime sıkıntı verme korkusu olmasaydı, her namaz için onlara misvak kullanmalaranı emrederdim." [11]
2- Abdest aldıktan sonra elleri silkelememek. [12]
3- Abdest alınırken başkasından yardım istememek. [13]
4- Abdesten sonra kurulanmamak .
Bu konuda Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Abdest suyu sizin günahlarınızı siler, bu nedenle abdest suyunun kurumasını kendi haline bırakınız."
5- Kıbleye karşı dönüp abdest almak. Çünkü kıble şerefli ber yöndür.
6- Abdest alınırken konuşmamak.
7- Abdest alınırken suyu yüze veya diğer uzuvlara çarptırmadan uygun bir şekilde yıkamak da sünnettir.
8- Suyu kullanırken iktisatlı olup israf etmemek. Hz. Enes şöyle rivayet eder: "Peygamberimiz (s.a.v.) bir müd miktarı su ile abdest alırdı." [14]
Hz. Ömer şöyle rivayet eder: "Peygamber (s.a.v.) Sa´d´ın abdest alırken yanında geçti, O´na:
"Ya Sayd bu ne israftır" diyence, Sa´d cevaben, Suda israf var mı ya Rasulallah? dedi.
Bunun üzerine Allah Resulü (s.a.v.): "Evet akan bir nehrin kenarında olsa dahi" [15] buyurdu.
9- Abdest alırken uzuvların farz olan yerinden daha fazlasını yıkamak. Bu konuda Peygamberimiz (s.a.v.):
" Ümmetim kıyamet günü alınları ve abdest yerleri parlak bir halde gelirler, içinizden kim yüzünün nurunu arttırmak istiyorsa onu fazlasıyla yapsın." [16]
10- Abdest aldıktan sonra kıbleye dönerek şu duayı okumak sünnettir: "Eşhedü en la ilahe illalahu vahdehu la şerike lehu ve eşhedu erine Muhammeden abduhu ve resuluhu. Allahummecâlni minet- tevvabine vacâlni minelmutettahhirine. Sübhanekellahumme ve bihamdike. Eşhedü en la ilahe illa ente esteğfiruke ve etubu ileyk."
Anlamı:
"Şehadet ederim ki Allah´tan başka ilah yoktur. O tektir, ortağı ve benzeri yoktur. Allahım beni tevbe eden ve temiz olan kullarından eyle. Allahım, seni bütün noksanlıklardan tenzih ederim ve sana hamd ederim. Senden başka ilah olmadığına şehadet eder ve sana sığınırım." [17]
11- Abdestten sonra iki rekat namaz kılmak.
Ebu Hureyre (r a.)´ın rivayet ettiği hadise göre Resulullah (s.a.v.) Bilal (r.a.)´a şöyle dedi:
"Ya Bilal, islamiyette yapmış olduğun en iyi ameli bana söyle, Çünkü cennette önümde yürürken ayakkabılarının sesini işittim " [18] buyurunca . Bilal şöyle cevap verdi: Gece ve gündüz herhangi bir saatte abdest aldığım zaman, mutlaka o abdestle bana farz olmayan bir namaz kılarım. [19]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] Eğer sakal seyrek ise dibine kadar suyun yetiştirilmesi farzdır.
[2] Nesai, 1/61.
[3] Buhari, 2183, Müslim, 235.
[4] Müslim, 235.
[5] Buhari, 2183, Müslim 235.
[6] El Hakim, 1/151.
[7] Ebu Davud, 145.
[8] Ehu Davud, 142, Tirmizi, 788.
[9] Buhari, 140.
[10] Müslim, 230.
[11] Buhari 847, Müslim 252.
[12] Muğnil Muhtac, 1/61.
[13] Muğnil Muhtac, 1/61.
[14] Buhari, 198.
[15] Ibni Mace ve İmam Ahmed.
[16] Buhari 136, Müslim, 246/35.
[17] Müslim, 234, Tirmizi, 55.
[18] Buhari ve Müslim.
[19] Kadı Ebu Şuca?, Ğayet?ül-İhtisar ve Şerhi, Ravza Yayınları: 92-95.
Eserin yazarı: Kadı Ebu Şuca Eser: DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ
DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ
- Müellif Hakkında Bilgi
- Müellifin Önsözü
- Sunuş
- İkinci Baskı Üzerine
- Fıkhın Manası Ve Özellikleri
- İslam Fıkhının Özellikleri
- Fıkhı Terimler
- İman Manası ve Rükünleri
- İMANIN RÜKÜNLERİ
- KELİME-İ TEVHİD VE KELİME-İ ŞEHADET
- İMAN VE AMEL
- İMAN (KULLAR AÇISINDAN)
- İMANIN ESASLARI
- MELEKLERE İMAN
- CİNLER
- ŞEYTAN
- KİTAPLARA İMAN
- Vahiy
- PEYGAMBERLERE İMAN
- AHİRETE İMAN
- KADERE İMAN
- İslamın Tarifi
- İslamın Esasları
- Kelime-i Şahadet
- Namaz Kılmak
- Zekat Vermek
- Haccetmek
- Oruç Tutmak
- İbadet ve Çeşitleri
- İbadetin Çeşitleri
- Dince Temiz Sayılmayan Şeyler
- Suların Çeşitleri
- Tabaklama İle Temızlenebılen Deriler
- Dibağ
- Altın Ve Gumuş Kaplarının Kullanımı
- Misvak
- Abdestin Meşru Oluşunun Delileri
- Abdestin Fazileti
- Abdestin Farzları
- Abdestin Şartları
- Abdestın Sünnetleri
- İstinca
- İstinca Yapılmayacak Şeyler
- Yön İle İlgili Dikkat Edilecek Hususlar
- Abdesti Bozan Şeyler
- Abdestin Mekruhları
- Guslü Gerektiren Haller
- Kadın Ve Erkek İçin Müşterek Görülen Haller
- Sadece Kadınlara Ait Olan Haller
- Hayız (Aybaşı Hali, Adet Kanı)
- Nifas (Lohusalık Hali)
- Çocuk Doğurmak
- İstihaza
- Guslün Farzları
- Guslün Sünnetleri
- Sünnet Olan Gusüller
- Mestler Üzerine Meshetmek
- Meshin Farzları
- Meshi Bozan Şeyler
- Mestin Özellikleri Ve Meshin Süresi
- Teyemmümün Şartları
- Teyemmümün Farzları
- Teyemmümün Sünnetleri
- Teyemmümü Bozan Şeyler
- Yara Üzerine Meshetmek
- Necaset Bahsi ve Giderilmesi
- Ağır (Muğallaz) Necaset
- Hafif (Muhaffef) Necaset
- Orta (Mutevassıt) Necaset
- Hayız Nifas ve İstihzanın Hükmü
- Hayız Ve Nifas Kanlarının Süreleri
- Hayız Ve Nifas Durumunda Olan Kadına Haram Olan Şeyler
- Kadınların Görmekte Oldukları Kanlar Hakkında Bazı Önemli Açıklamalar
- Cünüp Kişiye Haram Olan Şeyler
- İslam´da Namazın Önemi
- Namazın Terkedilmesi
- Farz namazlar beştir
- Delillerle Namaz Vakitleri
- Namaz Vakitleri İçin Gerekli Bilgiler
- Namazın Farz Olmasının Şartları
- Nafile Ve Revatıb Namazlar
- Müekked Olan Nafileler
- Teheccüt Namazı
- KuşIuk Namazı
- Teravih Namazı
- Nafile (Sünnet) Namazların Çeşitleri
- Farz Namazlara Tabi Müekked Sünnetler
- Farz Namazlara Tabi Gayri Müekked Sünnetler
- Vitir Namazı
- Cemaatle kılınması sünnet olmayanlar
- Cemaatla Kılınması Sünnet Olan Nafile Namazlar
- Namaza Başlamadan Önce Gerekli Olan Şartlar
- Namazın Sahih Olmasının Şartları
- NAMAZIN RÜKÜNLERİ
- Ezan
- Kamet
- Ettehiyat
- Kunut Duası
- Namazın Hey´etlerı
- Weccehtu Duası
- Namazın Adabı
- Namazda Kadın İle Erkeğin Ayrılacağı Yerler
- Namazda Erkekler
- Namazda Kadınlar
- Namazı Bozan Şeyler ve Mekruhları
- Namazın Mekruhları
- Vakit Namazların İçindeki Fiiller
- Sehiv-Tilavet ve Şükür Secdesi
- Tilavet Secdesi
- Şükür Secdesi
- Namazda Terkedilen Fiiller
- Namaz Kılınması Mekruh Olan Vakitler
- Cemaatle Namaz Kılmak
- İmama Uymak
- Yolcuların Namazı
- Namazları Cem´etmek
- Namazı Kasretmek
- Cuma Namazı
- Cuma Namazının Sahih Olmasının Şartları
- Cuma Namazının Farzları
- Hutbenin Rükünleri
- Cuma Namazının Hey´atları
- Cuma Namazının Sünnetleri
- Cuma Namazı İle İlgili Bir Açıklama
- Bayram Namazları
- Güneş Ve Ay Tutulması Namazı
- Yağmur Duası Namazı
- Savaş Anında Kılınan Korku Namazı
- Giyilmesi Haram Olan Elbiseler
- Ölünün Yıkanması
- Ölünün Kefenlenmesi
- Cenaze Namazı
- Cenazeyi Mezarlığa Götürmek
- Ölünün Defnedilmesi
- Zekat
- Çeşitli Zekatlar
- Altın Ve Gümüşün Zekatı
- Ekin Ve Meyvelerin Zekatı
- Ticaret Mallarının Zekatı
- Yerden Çıkarılan Maden Ve Rikazın Zekatı
- Sadaka-ı Fıtır (Fitre)
- Sadaka-ı Fıtrin Vacip Olmasının Şartları
- Zekat ve Fitrenin Verileceği ve Verilmeyeceği Yerler
- Oruç
- Farz ve Nafile Oruçlar
- Orucun Farz Olmasının Şartları
- Orucu Bozan Şeyler ve Orucun Sünnetleri
- Orucun Kefareti
- Nafile Orucu
- I´tıkaf
- Hacc
- Haccın Farz Olmasının Şartları
- Haccın Vacipleri
- İhrama Girmek İçin Mikat Yerleri
- Haccın Sünnetleri
- Ihramlı Kişiye Haram Olan Şeyler
- İhramda İken İşlediği Suçlardan Dolayı Vacip Olan Kanlar
- Hacc Çeşitleri
- Alım Satımlar
- Alışverişler Ve Muamelat
- Riba(Faiz)
- Altının Gümüşle Satımı
- Riba Üç Kısımdır
- Akid Sahih Olmakla Birlikte Haram Olan Alış-verişler
- Akid Fasid Olmakla Birlikte Haram Olan Alış-verişler
- Fazla Fiyatla Vadeli Satış
- Muhayyerlik
- Selem
- Rehn (İpotek)
- Hacr
- Sulh (Barıştırmak)
- Sokağa Doğru Saçak Açmak
- Havale
- Zaman(Malla Kefalet)
- BEDENDE KEFALET
- Şirket (Ortaklık)
- Vekalet
- İkrar (İtiraf)
- Ariyet
- Gasp
- Şuf´a
- Kırad (Mukarada ve Mudarebe)
- Musakat
- İcare (Kira)
- Ceale (Ücret Taahhüdü)
- Muhabere ve Muzaraa
- Boş Araziyi İşletmek
- Vakf
- HİBE (BAĞIŞ)
- Umra ve Rukba
- LUKATA (BULUNAN EŞYA)
- Lakit (Bulunan Çocuk)
- VEDİA (EMANET)
- Feraiz ve Miras
- Feraiz İlminin Temelleri
- Terikedeki Haklar
- FERAİZ VE VASİYYET
- AVL ve RED
- Farz Sahipleri Ve Asabelerle İlgili Bazı Meseleler
- Nikah
- İslamda Evlenmeye Teşvik
- Kadında Bulunması Gereken Meziyetler
- Evlilik Çeşitleri
- Nikah Ve Onunla İlgili Hükümler
- Erkeğin Kadına Bakması
- Nikahın Rükünleri
- Evlendirmede Velayet Hakkının Tertib Sırası
- Nikah Edilmesi Haram Olan Kadınlar
- Nikahı Haram Olanlar
- Rada (Süt Emzirme )
- Mehir
- Velime
- Kasm ve Nüşuz (İtaatsizlik)
- Hul´
- Talak
- İLA
- ZİHAR
- LİÂN
- İddet
- NAFAKA
- İSTİBRA
- RADA (EMZİRME)
- Nafaka-Hedane
- HEDANE
- Cinayetler
- DİYET
- KASAMA
- Hadler (Cezalar)
- LİVATA
- Cihad
- Cihadın Çeşitleri
- GANİMETLERİN TAKSİMİ
- FEY´IN TAKSİMİ
- CİZYE
- Av
- Eğitilmiş Hayvanlarla Avlamak
- Avlanmanın Şartları
- YİYECEKLER
- KURBAN
- AKİKA
- ÇOCUK SÜNNETİ
- Müsabaka
- Müsabaka Çeşitleri
- Yemin
- NEZR
- Kaza ve Yargı
- Kadıda Bulunması Gereken Şartlar
- Kadı´nın Hüküm Vermekten Sakınması Gereken Haller
- Kadı´nın Dikkat Etmesi Gereken Bazı Önemli Hususlar
- Dava Ve Deliller
- Şahitlikler
- Köle Azad Etmek
- VELAYET
- KİTABET
- ÜMMÜL VELED (ÇOCUK SAHİBİ CARİYE)
- CARİYELİK KAVRAMI