Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
Sögüp saymanin fenaligi
Muhterem Müslümanlar!
Edeb dini olan İslâm, edebe aykın hareket ve sözden uzaklaşmayı her mü'mine emretmiştir.
Sövmek, tslam edeblerine aykın bulunan hareketlerin başında gelir.
Sövmenin en ağın, sin ve kef harflerini birleştirerek sarfedilen, ırz ve namusa tecavüzü ifade eden galiz lâflardır. Bunlardan başka, bir kimsenin anası, kızı, kızkardeşi, karısı ve kendisinin ırzına ve namusuna leke teşkil edecek, şeref ve haysiyetini kıracak sözlerde bulunmak da sövme fiiline dahildir.
Cemiyet içinde öyle kimseler görülür ki, kızdığı kimsenin annesi, zevcesi, kızı ve kızkardeşi gibi yakınlarına ağır ifade ve galiz sözlerle tecavüzde bulunurlar.
Böyle bir hareket, en hafifinden, dargınlığa sebep olur. Bazan cinayetle neticelenen kavgalara yol açar.
Bazı şahıslar, su içmeyen hayvana, uçan kuşa, öten horoza, hastalığa, yürümeyen bineğe, esen yele ve akan sele sövmek gibi basit davranışta bulunurlar.
Akıldan mahrum bulunan hayvanların hareketleri, eğitimle gelişir. Onların kendilerine mahsus hallerine kızıp sövmek, îslâmiyetten habersiz ve medeniyyetten uzak kimselere yaraşır.
İnsanlarda olduğu gibi hayvanlar da iyi hareketten hoşlanır. Sevilmek ve öğretilmekle terbiye kabul ederler. Sövmek onu ne te'dib eder ne de ona bir tesir icra eder. Sadece sahibinin ağzını kirletir.
Kimi insan da dehre, feleğe ve âleme söver. Hadisât-ı kevniyye-nin zuhura geldiği şeylere sövmenin çirkinliğini izaha hacet var mı?
Aziz mü'minler!
Sövmek denilince mutlaka ve hiçbir kayda tâbi tutulmaksızın yasaktır. Sövme lafızlarının arasındaki fark, günahın şiddet derecesindedir. Bazı sövmeler, insanı dinden, imandan uzaklaştırır. Bu sebeple o gibi sövmelere «Küfür lâfzı» denilmiştir. Meselâ bir kimsenin mukaddes tanınan şeylerden birine; Peygambere, Kur'ân'a, ibadetlere ve dinî hükümlere sövmesi onu dinden çıkarır ve imandan mahrum eder.
Rabbirriizin «öt» bile dememize müsaade buyurmadığı anne ve babamıza sövmek büyük günahlardandır. Hatta buna sebep olmak da böyledir. Resûlullah Efendimiz bir gün
«Bir adamın, ana ve babasına sövmesi, büyük günahlardandır» buyurmuştu. Ashap:
«Ey Allah'ın Resulü! Bir adam anne ve babasına sövebilir mi?» dediler. Efendimiz:
«Evet, o bir adamın babasına söver de o da onun babasına söver. Anasına söver de o da onun anasına söver» buyurmuşlardır (1
Yâ feleke ve dehre şovenlere ne demeli! Gece ve gündüzün olmasını, zamanların dolmasını hazırlayan felekiyat,
Allah'ın takdirinin dışında cereyan eden şeyler değildir. Bizim onlara kızmamızın mânası yoktur. Bir hadîs-i kudsîde Cenâb-ı Hak buyuruyor ki:
«Âdem oğlu dehre sövüyor. Ben dehr (in Hâlikiy) im. Gece ve gündüz (ün olması) ancak benim (kudret) elimdedir» (2).
Cenâb-ı Hakk'ın tasarrufu i]e vukubulan hâdisata, bilerek veya bilmeyerek, sövmek ne kadar çirkin bir iştir. Dil, bunu izahtan âciz kalmaktadır.
Bir Müslümanm din kardeşine sövmesi, İslâm terbiyesiyle bağdaşmayacağı gibi insanlık bakımından da çirkin bir harekettir. En şerefli ve temiz bir uzuv olan ağzımızı en bayağı islere âlet etmek, cidden esef vericidir. Resûlullah Efendimiz bir hadîs-i şeriflerinde şöyle buyurmaktadırlar:
«Müslümana sövmek, (Allah'a) itaatin dışına çıkmak; onu öldürmek ise küfür (derecesine yakın bir cürüm) dür» (3).
Hele iki taraflı sövüşmeler, karşılıklı atışmalara ve dargınlıklara sebep olur. Bazan bu kırgınlık kabre kadar intikal eder. Resûl-i Ekrem (s.a.v.) Efendimiz şöyle-buyurmaktadır:
«Haksızlığa uğrayan haddi aşmadıkça, birbirine söven iki kişinin söyledikleri (nin günahı) sövmeye ilk başlayanın üzerinedir» (4)
.
insan, ayağını ısıran köpeğin bacağına sanlıp aynı işi yapamaz. Ayağının ısırılması, onu böyle bir davranışta mazur kılmaz. Bu, insan için bir tenezzül olur. Sövene karşı mukabele etmek de bu kabilden bir alçalmadır.
«Dilini tutan kurtuldu» hadîs-i şerifi, şaşmaz düs-|ûrumuz olmalıdır.
Mü'min, kimsenin soy ve sopuna dil uzatmamalı, ölmüş veva hayattaki yakınlarına sövmemelidir. Bilhassa ölmüş bir kimseye sövmek, hem onun ruhunu hem de yakınlarım incitir. Ölüyle halâllaşmak imkânı da yoktur.
Peygamber Efendimiz, «ölülere sövmeyiniz. Zira onlar, (kendilerinden) evvel gönderdiklerine kavuşmuşlardır» (5), buyurmaktadır. Bir ölüye dil uzatmak, mertlik siân ile bağdaşamaz. Vicdanların mürebbisi bulunan Efendimiz söyle buyurmaktadır
Arkadaşınız öldüğü vakit onu (hâline) bırakınız, ona sövmeyiniz» (6).
Din kardeşlerimize lanette bulunmayalım. Şayet o kimse, buna lâyık değilse lanet, söyleyenin kendi başına döner. Resûlullah Efendimiz «Lânetçiler kıyamet günü ne şehid ne de şefaatçi olmazlar» (7), buyurmuştur.
Kevnî hâdiselere sövmek de böyledir. Akan sele, esen yele dil uzatmak; bunların kimin takdiri ve emriyle meydana geldiğini anlamamaktan doğar. Adamın biri, elbisesini havalandıran rüzgâra öfkelenip lanet etmişti.
Resûlullah (s.a.v.) şöyle ikaz buyurdular:
«Ona lanet etme! Zira o, (Allah tarafından) memur kılınmıştır» (8).
Horoza gece öttü diye sövmek, gülünç olduğu kadar bayağı bir iştir. Akl-ı selim sahibi bir mü'minin bundan memnun olması gerekir. Zira o, duaların ve tevbelerin makbul olduğu bir vakitten haberdar etmektedir:
Resûlullah Efendimiz buyurmaktadır ki:
«Horoza sövmeyiniz. Zira o, namaza uyandın» (9).
Din kardeşlerim!
Hastalıklar, kulun afvi veya derecesinin yükselmesi için Allah tarafından gönderilir. Onun verdiği ağn ve acıya sabretmeli, ateşine tahammül göstermelidir. Resûl-i Ekrem (s.a.v.) sıtmaya tutulmuş bir sahâbiyi ziyaret edip hatırını sormuştu. Kendisine:
«Ne oldu böyle titriyorsun?» demiş o kimse:
«Allah ona bereket vermesin sıtma (ya tutulmuşum)» demişti,
Peygamber Efendimiz:
«Sıtmaya sövme! Zira o, körüğün (yaktığı ateşin), demirin küfünü giderdiği gibi, Âdem oğlunun hatalarını giderir» buyurdu (10).
Kemâl sahibi insan, galiz laflara ağzında yer vermemeli, -kimseyi bir aybı ile yermemeli, sevmeli fakat sövmemelidir. «Müslüman, elinden de dilinden Müslümanların selâmette olduğu kimsedir
Eserin yazarı: Mehmed Emre Eser: Yeni Hutbe Kitabi
Yeni Hutbe Kitabi
- Borc
- Agac dikmenin faydalari
- Adaletin ehemmiyeti
- Akrabalarimiza karsi vazifelerimiz
- Allah'a iman
- Allah Korkusu
- Allah'i zikr etmek
- Berat kandili
- Ana baba Hakki
- Arkadaslik münasebetleri
- Bidatlardan Kacinmak
- Borc alip verme
- Camilerin Imari
- Cennet ve Cehennem
- Cimrilik ve zararlari
- Cömertlik
- Dilimizi koruyalim
- Dünya icin calismak kötümüdür.
- Ehli beyti Sevmek
- Emanet hiyanet etmemek
- Eshabi kiramin fazileti
- Evlat Terbiesii
- Evlenmek
- Evliyaullah ve keramet
- Ezan ve müezzinlik
- Fitne zamaninda ne yapmali
- Giybet etmek
- Giyinip kusanma
- Güzel Ahlak
- Haccin farziyyeti
- Haram ve yasak olan seyler
- Hasedin fenaligi
- Hastaliklardan korunmak
- Hayra delalet etmek
- Ibadet
- Ibadet yapmak
- İcki
- İhtikarin zararlari
- İlmin degeri
- Imanin degeri
- İnsan haklarina saygili olmak
- Insanin dine olan ihtiyaci
- İsrafin zararlari
- İstanbul'un fethi
- Iyi zan Beslemek
- İyiligi tavsiye
- Kabir ziyareti
- Kadir Gecesi
- Kanaatin Degeri
- Kibir
- Kitablara iman
- Kiyametin kopmasi
- Kumarin zararlari
- Kurani kerimin Fazileti
- Kurban bayrami
- Kurban kesmek kimlere vaciptir.
- Meleklere Iman
- Mevlit kandili
- Mirac kandili
- Mümin Nasil olmalidir
- Müslüman türk dostlugu
- Nafile namazlarin ehemmiyeti
- Nefis murakebesi
- Nifak Hastaligi
- Nimete sükür etmek
- Niyetin ibadet teki yeri
- Orucu nasil tutmaliyiz
- Ölüm ve ötesi
- Peygamberlere iman
- Ramazan Bayrami
- Regaib gecesi
- Rizkini helal yollardan kazanmak
- Rüsvetin zararlari
- Sabir
- Sadakanin dinimizdeki yeri
- Salaveti serifenin faydalari
- Sanat
- Selamlasmak
- Sögüp saymanin fenaligi
- Tefrikanin zararlari
- Temizlik
- Tesettür
- Tevbe
- Vatan müdafasi
- Yalanci sahitligi
- Yalancilik ve yalanci sahitligi
- Yeme icme adabi
- Yetim mali yemek
- Zekat
- Zina
- Züht ve Zahitler
- Zulmün Fenaligi