Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

EZAN VE İKAMETİN HANGİ NAMAZLAR İÇİN MEŞRÛ VE KİMLER İÇİN SÜNNET OLDUĞUNU TESBİT VE TEFRİKTE ÖLÇÜ

Bedenî ibadetlerden bulunan namazlarda ezan ve ikamet, mutlak manâda değil, bazı kayıt ve şartlara bağlı olarak meşru kılınmıştır. Bu mükellefiyet, namaz kılmakla vazifeli her müslüman için değil, sadece erkekler için sünnettir. Bu kayd-i ihtirazileri dikkate alarak mes'eleye açıklık getirmek istiyoruz.
A) Edasında ezan ve ikamet bulunmayan namazlar:
a) Bir kısım farz namazlar:
Cenaze namazı ve bir de şehirde olup da hasta veya hapiste olduğu için cuma namazına gidemeyen kimselerin kılacakları o günün öğle namazı, farz olduğu hâlde bunlarda ezan ve ikamet yoktur(1).

b) Vacip namazlar:
Bayram namazları vitir namazı ve nezr edilen namazlar(2).

c) Nâfile namazlar:
Beş vakit namazın evvelinde veya sonunda bulunan sünnetler, terâvih namazı; duhâ, evvâbin ve tesbih namazları; yağmur duası yapmak üzere toplanan cemâatin kılacakları namazlar ile güneş veya ay tutulması hâlinde kılınan namazlarda ezan ve ikamet yoktur.
B) Kendilerine ezan ve ikamet sünnet olmayan kimseler:
a) Kadınlar:
Hanımların kılacakları namazların ne edasında ne de kazasında ezan ve ikamet meşru değildir(3). Kadınlar bir araya gelerek namazlarım cemâatle kılacak olsalar, kendilerine ezan ve ikamet okumak lâzım gelmez. Okuyacak olsalar, mekruh bir iş yapmış sayılırlar^4).
Bu bahsi toparlayıp neticeyi şöyle ifade edebiliriz: Ezan ve ikamet, münferiden veya cemâatle edâ olunanan beş vakit farz namazın edâ ve kazası ile cumâ namazlarında sadece erkekler için sünnet-i müekkededdir. Kadınların bu namazlarda ezan ve ikâmet okumaları mekruhtur.
Hanbelî mezhebinde de kametin meşru olabilmesi için namaz kılanın erkek olması şarttır. Kadınlara ezan okumak emr olunmadığı gibi, kamet getirmek de sünnet diğildir*5).
Vehbe Zuhaylî'nin "İslâm Fıkhı Ansiklopedisi" ismi ile Türkçe'ye tercüme edilen eserin 1. cildinin 435. sahifesinde, "KAMET" başlığı altındaki paragrafta "Hanbelîler dışındaki cumhura göre* vakitlere bağlı farz namazlarla kaza namazlarında yalnız başına namaz kılan erkek ve KADINLAR İÇİN DE KAMET GETİRMEK SÜNNET-İ MÜEKKKEDEDİR" denilmektedir. Bu hükümde bir tercüme hatası yok ise zühul bulunduğu aşikârdır. Hanefî mezhebinde ve gösterdiğimiz kaynaklarda kadınların ezan okuması mekruh olduğu gibi, kılacakları namazlarda kamet getirmesinin mekruh olduğu sarahatle ifade edilmektedir. Bahsi geçen eseri okuyup da yanlış bir hükmevarmamaları için okuyucularımızın dikkatini çekmeyi zaruri bulmaktayız.



(1) İbniÂbidinc. 1 s. 357
(2) Fetâvâ-i Hindiye c. 1 s. 55
(3) Büyük İslâm İlmihâli, namazla ilgili bölüm madde 144/14; Nimet'ül-İslâm
(KMbÜS-S2fâ\) s. 59; lbn\ ton c. 1 s. 363; Nurul-ld&h s. 44
(4) Fetâvâ-i Hindiye c. 1 s. 55
(5) el-Fıkh alâ mezâhib'il-erbaa c. 1 s. 233; Merakıl-felâh s. 55


Eserin yazarı: Mehmed Emre Eser: Müslümanca yasama sanati 3

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Müslümanca yasama sanati 3

MollaCami.Com