Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
ÇIPLAK AYAK ÜZERİNE MESH EDİLİP EDİLEMİYECEĞİNDE ÖLÇÜ
Bu hususta açıklamaya girişmeden önce biri aklî diğeri naklî iki delil arz edelim: Şâyet çıplak ayağa mesh etmek câiz olsaydı, ayakları yıkamada "topuklara kadar" ibaresi ile bir hudut (sınır) tayin edilmezdi. Nitekim başın meshinde böyle bir hudut gösterilmemiştir. Ellerin yıkanmasında ise "dirseklere kadar ellerinizi yıkayın" buyrulmuştur. Bu mantıkî silsile ile ayakta yıkama mükellefiyeti bulunduğu açıkça anlaşılmış olmaktadır.
Naklhi delile gelince, Peygamberimiz abdest alan bir adamın ayağının üzerinde tırnak kadar kuru bir yer kaldığını görünce "Veyl (vay) kuru kalmış topukların hâline" şeklinde bir uyarıda bulunmuştur. İkinci bir delil daha arzedelim: Resûlullah (s.a.v.)in yanına bir adam gelmiş ve orada iken bir abdest almıştı. Ayağının üzerinde biraz kuru yer kaldığını gören Resûlullah (s.a.v.), "Dön de abdestini güzel al" diye ikazda bulunmuştur1'.
Şîa, Mâide, sûresinin altıncı âyetindeki "ercül" kelimesini mecrûr olarak okuyan kırâet âlimlerinin okuyuşundan hareketle, kendilerince hüküm çıkarmaktadırlar. Boyle okunması hâlinde, "vemsehû biruûsiküm" cümlesi üzerine atıf olmakta "Başınızı mesh ediniz"
cümlesi üzerine atfedilen kelimeye de onun hükmünü vermektedirler.
Önce şu hususu belirtmek isteriz: Kırâet âlimlerinin hepsi böyle okumamaktadır. Kırâet imamımız Âsım'dan başka Nafi, İbni Âmir ve Kisâi de nasp ile "ve ercüieküm" okumaktadırlar. Mecrûr okunması. hâlinde, manâ yönünden değil, lafız cihetinden mütâbaate binâen okunmaktadır(2).Mecrur olarak okumak, "cerr-i civan ve tenasübü kelâm" içindir(3). Mecrûr okunduğu zaman meshin cevazı, çıplak ayağa değil, ayakta mest varsa onun üzerine mesh etmekle kayıtlı
Şîa'nın bu yanlış hareketi Hz. Ali (r.a.) in bir beyanına mı dayanmaktadır? Asla! Kesinlikle böyle bir şey yoktur. Hz. Ali Şîa'nın iddiasının tam aksini yapmış ve bu istikamette uyarıda bulunmuştur. Şöyle ki: Bir gün halkın arasında onların sorularını cevaplandırmakta iken Hz. Hasan (r.a.)in abdest âyetinin ayakla ilgili cümlesini mecrûr olarak "ve ercüiiküm" şeklinde okuduğunu duymuş. Halkla olan konuşmasını keserek "ve ercüieküm" okumasını hatırlatmış ve "Kelâmdan vârid olanın önü de sonu da budur" demiştir. Abdullah bin Mes'ud ve Abdullah bin Abbas da "ve ercüieküm" okurlardı.
Peygamber (s.a.v.) aldığı abdestte ayaklarını yıkamış ve "Bu bir abdesttir ki, Allah bundan başkasını kabul etmez"6) buyurmuştur.
Şâyet ayakların üzerine mesih câiz olsaydı, sözümüzün baş tarafında işaret ettiğimiz gibi, yıkamayı terk etme üzerine vaîd (korkutma) vakî olmazdı. Zirâ mesh etmek ayağın her tarafını değil, meshin üzerine olduğu gibi, yaş elin bazı yerlere temas etmesinden ibaret olacaktı.
(1) Tefsir-i îbni Kesir c. 2 s. 27
(2) Nimetül-İslâm (Kitâb'üt-tahâreh) s. 66
(3) Tefsir-i İbni Kesîr c. 2 . 26
(5) Aynı eser aynı cilt ve sayfa
(6) Tefsir-i İbni Kesir c. 2 s. 26; Nimetül-İslâm s. 66
Eserin yazarı: Mehmed Emre Eser: Müslümanca yasama sanati 3
Müslümanca yasama sanati 3
- ÖNSÖZ
- NİYYETTE ÖLÇÜ
- PEYGAMBERLERİN SAYISINI TESPİTTE ÖLÇÜ
- MÜNÂFIKIN ALÂMETLERİNİ TESBİTTE ÖLÇÜ
- İKİ YÜZLÜLÜĞÜN FARKLI TARAFLARI VE SORUMLULUK ÖLÇÜLERİ
- İHLÂS BAHSİNDE "MUHLİS" İLE "MUHLAS"I TEFRİKTE ÖLÇÜ
- İSTİBRÂ VE İSTİNCÂDA FIKHİ ÖLÇÜLER
- HAYIZ, LOHUSALIK VE İSTİHÂZA KANLARINI TEFRİKTE ÖLÇÜ
- ABDEST VE GUSULDE SAÇ,KAŞ VE BIYIKLARIN ALTINA SUYU ULAŞTIRMANIN HÜKMÜ
- ABDEST ALIRKEN PARMAK ARALARINI HİLALLAMAKTA ÖLÇÜ
- ÇIPLAK AYAK ÜZERİNE MESH EDİLİP EDİLEMİYECEĞİNDE ÖLÇÜ
- TEMİZLEME YOLLARINDAN İSTİHALEDE FIKHÎ ÖLÇÜ
- YIKANMASI KABİL OLUP DA SIKILMASI MÜMKÜN OLMAYAN NECİS ŞEYLERİ TEMİZLEMEDE ÖLÇÜ
- GÜLMENİN ABDESTİ BOZMASINDA FIKHÎ ÖLÇÜLER
- EZAN VE İKAMETİN HANGİ NAMAZLAR İÇİN MEŞRÛ VE KİMLER İÇİN SÜNNET OLDUĞUNU TESBİT VE TEFRİKTE ÖLÇÜ
- SÜNNETİ CAMİDE KILACAK KİMSENİN DİKKAT EDECEĞİ ÖLÇÜLER
- İMAMA UYAN KİMSENİN ONA TÂBİ OLACAĞI VE OLAMAYACAĞI HUSUSLARI TESBİTTE ÖLÇÜ
- SEFERE ÇIKAN KİMSE İÇİN DEĞİŞEN HÜKÜMLER
- SEFERİLERDE VATAN DEĞİŞİKLİĞİNDE ÖLÇÜ
- BEŞ VAKİT FARZ NAMAZIN EDASI İÇİN MÜSTEHAP OLAN VAKİTLER
- İFTİTAH TEKBİRİNİN SAHİH OLMASINDA ÖLÇÜ
- NAMAZLA İLGİLİ MES'ELELERDE KADIN İLE ERKEK ARASINDAKİ FARKLAR
- NAMAZI BOZMAYI MEŞRU KILAN HALLERDE FIKHÎ ÖLÇÜLER
- SAFLARIN DÜZGÜNLĞÜNÜ TESBİTTE ÖLÇÜ
- FARZ NAMAZ İÇİN KAMET GETİRİLEN BİR CAMİDE DAHA ÖNCE KENDİ BAŞINA NAMAZA DURMUŞ OLAN KİMSE NASIL HAR
- TESBİH NAMAZININ EDASINDA DİKKATE ALINACAK ÖLÇÜLER
- İKTİSAT İLE CİMRİLİĞİ TEFRİKTE İLMÎ ÖLÇÜ
- KADININ TAHSİL YAPMASINDA DİKKATE ALINACAK ÖLÇÜLER
- MÂTEM