Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

GÜLMENİN ABDESTİ BOZMASINDA FIKHÎ ÖLÇÜLER

Namaz kılan bir müslümanın ibâdetin sihhatine zarar gelmemesi için dikkat edeceği bazı hususlar vardır. Bunların başında abdesti veya namazı bozacak şeylerden son derece sakınması gelmektedir. Bazı davranışlar, sadece namazı bozar. Bazı işler de hem abdesti ve hem de namazı ifsat eder. Bizim üzerinde durmak istediğimiz husus, namaz hâricinde yapılacak olursa abdesti bozmadığı hâlde, namaz içinde vâkî oldiuğu zaman hem namazı hem de abdesti ifsat eden "kahkaha île gülmek" üzerinde olacaktır.
Allah Teâlâ'nın yüce huzuru, son derece ciddiyet isteyen bir makamdır. Namaza başlayan bir kimse, yüce Halikımızı görürcesine haşyetle ve dikkatle, namazını edâ etmelidir. Bu mühim noktayı ihmâl veya imhâl eden ve yanındaki kimsenin işiteceği kadar bir sesle gülen kimsenin hem namazı ve hem de abdesti bozulur. Bu noktada aklın peşine takılmak, yanlış hükümlere saplanmaya sebep olur. Çünkü din işi sadece akılla hallolacak basit husus değildir. Hz. Ali (r.a.) Efendimiz, "şâyet din (İşi) rey ve şahsi kanâatle (yapılacak) olsaydı mestin alt kısmı(meshin) üstünden evlâ olurdu. Ben, Resûlullah
(s.a.v.)İ mestlerinin Üstünü mesh ederken gördüm"^ demiştir.
Gülmenin abdesti bozmasında dikkate alınması gereken bir takım şartlar vardır. Bu kayıt ve şartları bilip sonra hüküm vermemiz gerekmektedir. Şöyle ki:
a) Kılınan namazın rükû ve sücutlu bir namaz olması lâzımdır.
Tilâvet secdesi, namaz olmadığı için; cenaze namazında rükû ve secde bulunmadığından dolayı buralarda "kahkaha" ile gülen kimsenin
îfâ ettiği vazife bâtıl olursa da abdesti bozulmaz(2).
b) Namaz kılan kimsenin mükellef olması, yani kadınlık veya erkeklik çağına ulaşmış bulunması lâzımdır. Bu hatalı davranışı bir ço
cuk yapmış olursa, sadece namazı bozulur ve fakat abdesti bozulmaz*3).
c) Yüksek sesle gülme işi, uyanık hâlde iken ve yanında duran kişi işitecek kadar bir ses ile yapılmış olması gerekmektedir. Bu kaydi ihtirâzi dikkate alındığı takdirde, namaz kılarken uyuklayan bir kimse,
kahkaha ile gülecek olsa veya uyanıkken vâkî olup yanındaki
cemâatin işitemeyeceği yavaşlıkta gülse, namazı fasit olursa da abdesti bozulmaz'4^.

Üzerinde durduğumuz mevzuu efradını câmi ve ağyarını mâni bir ifade ile toplayıp tarif edelim: "Mükellefiyet çağına ulaşmış bulunan bir kimsenin, rükû ve secdeli bir namaz içinde ve uyanık bir halde iken kahkaha ile gülmesi, hem namazını ve hem de abdes-tini bozar. Bu şartlara uygun olarak vâkî olan gülme, kasden veya sehven (unutarak) yapılmış olsun netice aynıdır"'5'.


(1) Ebû Dâvûd c. 1 s. 42
(2) Fetâvâ-i Hindiye c. 1 s. 13
(3) Hulâsat'ül-ecvibe c1 s. 5
(4) İbni Âbidin c. 1 s. 134
(5) Fetâvâ-i Hindiye c. 1 s. 13

Eserin yazarı: Mehmed Emre Eser: Müslümanca yasama sanati 3

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Müslümanca yasama sanati 3

MollaCami.Com

İçerik

Sayfalar

Sözlükler

Forumlar