Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

BEŞ VAKİT FARZ NAMAZIN EDASI İÇİN MÜSTEHAP OLAN VAKİTLER

Beş vakit namaz için bir başlangıç bir de son olmak üzere iki vakitten bahs olunmaktadır. Bu iki zaman dilimi, içerisinde namaz kılmak câiz olan vakitlerdir. Erkekler için beş vakit namazını edada müstehap olan vakitler vardır 1'. Şöyle ki:
a) Sabah namazında ortalığın aydınlanmasına kadar beklemelidir. Buna "isfâr" denilmektedir. Bir hadis-i şerifte "Sabah namazında ortalığın aydınlamasını bekleyiniz. Çünkü bu sevabça daha büyüktür" buyrulmaktadır. Bu hükümden hacıların Müzdelife'de kılacakları bayram gününün sabah namazı müstesnadır. Zira onun ilk vaktinde kılınması evlâdır.
Müzdelife'de bulunan huccâc, tan yeri ağarınca sabah namazını kılıp onu takiben vakfe yapacaklar daha sonra minâ'ya hareket edeceklerdir. Vakitli olarak gelip taşlama işini ve diğer hizmetleri ifâ edebilmek için onlara istisnaî bir hüküm getirilmiş bulunmaktadır.

Sabah namazında isfâr sünneti, imam ve ona iktidâ ederek namaz kılacak cemâate mahsus değildir. "İsfâr", tek başına namaz kılacak kimse için de sünnet bulnmaktadır. Bu, senenin her mevsiminde sünnet bulunmaktadır.
b) Öğle namazını, yaz mevsimine muhsus olmak üzere, ortalığın biraz serinlemesine tehir etmek müstehabtır. Bu tehir, sadece sıcak iklim halkı için değildir. Her yerde uygulanması müstehap bulunmaktadır,
c) İkindi namazını güneşin parlaklığının değişikliğe uğrayacağı(sararacağı) bir zamana kadar bırakmamak şartı ile, yazda ve kışta
biraz tehir müstehabtır. Gözün kamaşmıyacağı bir vakte kadar geciktirilmesi doğru değildir. Hava bulutlu olursa, kerâhet vaktine kadar geciktirme korkusu bulunduğundan, vaktin girdiği kesin olarak belli olduktan sonra ikindiyi kılmakta acele etmek müstehab bulunmaktadır.
d) Akşam namazını, vakti girince hemen edâ etmek müstehabtır.
Yani bu namazda bir tehir söz konusu değildir. Yaz ve kış uygulancak usul budur. Sadece hava bulutlu olduğunda, namazı güneş batmadan kılma ihtimâli bulunduğu için, acele edilmemesi ve güneşin battığı kesin olarak belli olasıya kadar geciktirilmesi müstehabtır.

Bir de sofranın hazırlanmış olduğu sırada akşam namazı vakti olsa, önce yemeği yemeli daha sonra namazı edâ etmelidir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.),"akşam yameği hazırlandığı zaman namaz için kamet okunsa yemeğe başlayın"^ buyurmaktadır. Bilhassa ramazan günlerinde bu yolda hareket etmek münasip olur.
e) Yatsı namazını gecenin ilk üçte biri vaktine kadar tehir etmek müstehabtır. Bu geciktirmeyi yaz günlerinde uygulamak, cemâatin azalmasına yol açacağından, sadece kış mevsiminde uygulamalıdır.


(1) Fetâva-i Hindiye c. 1 s. 53
(2) Tuhfet'ül-ahvezi c. 1 s. 478
(3) Buhârî c. 6 s. 215

Eserin yazarı: Mehmed Emre Eser: Müslümanca yasama sanati 3