Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

ME'MUN'UN,HALKI KUR'AN MAHLÛKTUR DEMEYE ZORLAMASI

Halife Me'mun'un tutumu bu kadarla kalmadı.

Hicri 218, Milâdi 833 yılında -ki bu, öldüğü yıldır-elinde bulundurduğu hükümet kuvvetiyle, halkı zorla Kur'an mahlûktur diye inandırmaya kalkıştı. Buna zorlaması için, Rakkâ'dan, Bağdad'ta bulunan Naibi İshak b. İbrahim'e emirnameler göndermeye başladı, kendisi o zaman Rakka'da bulunuyordu. Bu nâmelerde fukahayı, Hadis âlimlerini Kur'an mahlûktur demeleri için zorlamasını istiyordu.
Öyle anlaşılıyor ki, önce devlet makamlarında bulunanları, idarede herhangi bir vazife alanları, hakimleri zorlamakla bu işe başlamak istiyordu. Bağdad'daki naibi İshak'a gönderdiği ilk emirnâmenin sonunda şöyle diyordu:

"Orada bulunan kadıları topla. Emîr'ül-Mü'mininin sana gönderdiği emirnameyi onlara oku. Bu konuda ne dediklerini denemekle işe başla. Kur'an'ın mahlûk ve hadis olduğu hususundaki kanaatlarını anla! Onlara şunu bildir ki, Emîr'ül-Mü'minin'in görüşüne muvafakat ederlerse, onlar hidayet ve necat üzere olmuşlar demektir, orada bulunan şâhidlere de sor, Kur'an hakkındaki kanaatlarını anla. Kur'an mahlûktur, hadistir diye ikrar etmeyenlerin şehâdeti makbul sayılmayacak,o gibi kadılara vazife verilmeyecek, işten el çektirilecek. Oradaki kadılardan alacağın neticeyi Emîr'üİ-mü'minine bildir, yaz. Bu onlara benim emrimdir. Bundan sonra onları murakabe et, kadılar; Kur'an mahlûktur demeyenin şehâdetiyle hüküm vermesin. Allah'ın hükmü ancak dinde basîret üzere olan ve tevhide ihlasla bağlananların şehâdetiyle nâfiz olur."(96)

Görüldüğü üzere birinci emirnamede: Kur'an mahluktur inancını kabul etmeyenlerin cezası sadece devlet memurluğundan mahrum bırakmak ve bir de şâhitliklerinin kabul olunmaması. Bağdad'daki Naibi İshak b. İbrahim, mektubu alınca kadıları dâvet etti, onlara mektupdakileri anlatıp onları sınava çekti. O, yalnız kadılarla işi bırakmadı. Hadis âlimlerini, fetva veren, tebliğ ve irşadda bulunan bütün âlimleri, müderrisleri de sorguya çekip hepsinin bu husustaki kanaatlerini tesbit etti, aldığı cevapları, Halk-ı Kur'an hakkındaki görüşlerini, Halife Me'mun'a gönderdi. Bu cevapları alınca Halife Me'mun arzusuna uygun olmayan bu müdafaalar karşısında küplere bindi. Kızgın bir ifade ile: Bu cevapların saçma şeyler olduğunu söyledi, en sert ifadelerle onları haşlarcasına azarladı. Ve ikinci emirnamesinde, onun dediği gibi Kur'an mahlûktur demeyen, onun görüşünü kabul etmeyenlere yapılacak muameleyi, verilecek cezayı bildirdi. Zehir gibi olan bu mektupta, Kur'an mahlûktur demeyenlerin tevkif edilerek bağlı bir halde kendi yanına gönderilmesini istiyor ve şöyle diyor:

"Mektupta yazdığın veçhile Kur'an mahlûktur demeyenlerden olanları buraya gönder. Bunların içinde bulunan Bişr b. Velîd ile İbrahim b. Mehdi ve diğerlerini hepsi bağlı olarak Emîrül-Mü'minin'in ordugâhına teslim etsinler. Emin ellere teslim etmeye dikkat göstersinler. Emîrül-Mü'minin onları sorguya çekecek. Eğer eski dediklerinden dönmezler ve tevbe etmezlerse, inşaallah, hepsinin boynunu kılıçla vuracak Lâ kuvvete illâ billahi."

Eserin yazarı: Osman Keskinoğlu Eser: Kuranı Kerim Bilgileri

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

Kuranı Kerim Bilgileri

MollaCami.Com

İçerik

Sayfalar

Sözlükler

Forumlar