Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
35.Ölü Üzerine Ağlamakla Eziyet Görür
Buhari ve Müslim, Âişe (Radıyallahû anhâî 'dan rivayet ettiklerine göre; Âişe demiş ki:
İbn-i Ömer, Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem)'den, «Ölü dirinin ağla m asiyle azap görür.» diye rivayet ediyor.
Halbuki îbn-i Ömer yanılıyor. Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) ancak şunu dedi:
«Ölünün akrabaları ona ağlarlar, o da günahlarından dolayı azap görür.»
îbn-i Sa'd, Yûsuf bin Mahik'den rivayet ettiğine göre şöyle demistir:
İbn-i Ömer'i, Rafi' bin Hudeyc'in cenazesinde gördüm. Dedi ki
«Ölü, dirinin ona ağlamasiyle azap görür.» İbn-i Abbâs da ona| cevaben:
«Ölü, dirinin ona ağlamasiyle azap görmez,» dedi.
Halbuki ölünün, dirinin ağlamasiyle azap gördüğüne dair hadisi Ebû Bekir es-Sıddık (Radıyallahû anh)'dan da rivayet edilmiştir.; Ebû Ya'la ondan şöyle rivayet etmiştir:
Birinin ona ağlamasiyle, ölünün üzerine sıcak kaynar su do külür.
Hz. Ömer'den de: «Ölü için bağırıp ağlamakla ölü kabrinde aza görür.» diye rivayet edilmiştir.
Kabir Âlemi/F.:
Buhari, Enes, îmran bin Hu'sayn, ibn-i Hibban'ın «Sahıhi»nde; Se-mûre bin Cündüp, *Taberâni»nin «Kebir»inde; Ebû Hüreyre, Ebû Ya'la'nın hadislerinde; Muğire bin Şu'be ibn-i Mende'nin hadisleri içinde bunu rivayet ettikleri yazılıdır.
Bu konuda âlimler bir kaç görüştedirler.
Birincisi Hadisler mutlak olarak zahirine göre yorumlanır. Bu Ömer bin Hattap ve oğlu (Radıyallahû anhüma) 'nın görüşüdür.
İkincisi: Mutlak olarak değildir. (Yani her zaman bu öyle değildir. Yalnız bazı kişiler azap görür.)
Üçüncü görüş:
Onların ağlamasiyle azap götür, mealindeki cümlenin (ba) si, hâl içindir. Sebep için değildir. Yani ölü onların ağladığını hâl ve zamanda azap görür. Bu azabın sebebi onun günahlarıdır. Yanındaki-lerin ağlaması değildir.
Dördüncüsü: Beyân edilen bu azap kâfirlere hastır. Bu iki görüş Âişe (Radıyallahû anhâ)'den mervidirler.
Beşincisi: Hadisde bey'an edilen bu azap, ağlamak ve bağırma'mn kendi adeti olan kişilere hastır. Buhari bu görüştedir.
Altıncısı: Bu azap, öldükten sonra kendisine ağlamayı tavsiye edenler içindir. Nasıl ki birisi demiş:
«Öldüğüm zaman lâyık olduğum şekilde bana ağla ve ceplerini yırt ey mabedin kızı»
Yedincisi: Ağlanılacağım bilip de ağlamamayı tavsiye etmeyenler içindir. Çünkü bu durumda ağlamamaya tavsiye etmek vaciptir.
Sekizincisi t Azap görmek, ağlamaktan değil de, onlara söylenen tavsiflerdendir. Bu tavsifler onlara azap verir. Meselâ: —Ey kadınları dul, çocukları yetim, evleri virane bırakan gibiÇünkü böyle tavsifler câhiliyet adetlerinden idi.
Dokuzuncusu: Bu azaptan kasıt, meleklerin, ölünün akrabalarının ona ağlayıp iyi tavsiflerle bağırmalarından dolayı o ölüyü kınamalarıdır. Çünkü Tirmizi, Hakim, ibn-i Mâce, merfuan rivayet ettiklerine göre Resûlullah şöyle buyurmuştur:
«İnsanlar öldüğü zaman ona ağlayanlar kalkıp, «Ey dayanağı-; mız, ey varlığımız, vb.» şeylerle bağırınca melekler onu toklayıp;
böyle mi idin, diye çıkışırlar. ;
Taberani, ibn-i Ömer (Radıyallahû anhüma) 'dan rivayet ettiğine! göre, şöyle demiştir:
Abdullah bin Revana bayıldı. Bağırma sesleri yükseldi. Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) yanma girdi. O zaman ayılımştıj Dedi ki:
— Yâ Resûlullah! Kendimden geçtim. Kadınlar 'Ey yüce! ey kahraman.' diye bağırmaya başladılar. Bir melek önümde durdu, elinde^
«Sen onların dediği gibi misin? dedi. Ben «Hayır» dedim. Eğer «Evet» deseydim. O jop ile bana vuracaktı.
Hâkim Numan'dan sahih görüp rivayet ettiğine göre şöyle de4 mistir:
{ Abdullah bin Revâha bayıldı. Kızkardeşi Amrete, bağırmaya başladı. Kardeş! kardeş! diye bağırıyordu. Ayıldığında kardeşine dedii ki:
Bir şey söylediğin zaman her seferinde, melek sorardı: «Sen bÖylemisin?»
Taberani, Hasan'dan rivayet ettiğine göre:
Muâz bin Cebel, bayıldı, kızkardeşi;
«Ey kahraman» diye bağırmaya başladı. Ayıldığında, «Bu günf bana hep eziyet verdin» diye söyledi. Kardeşi dedi ki:
«Sana eziyet verdiğim, hiç hoşuma gitmedi». Muâz:
Sen «Ey şöyle olan böyle olan!» diye tekrar ettikçe önümde celalli bir melek «Sen böyle misin?» diye soruyordu. Ben dej «hayır derdim.
îbn-i Sa'd Mikdam bin Ma'dikerib'den rivayet ettiğine göre şöyle demiştir:
Ömer (Radiyallahû anh) yaralandığı zaman, kızı Hafsa yanındf girdi. Ey Resûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) 'm arkadaşı!
Uy Hesûlullah (Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) ın kay in babası! Ey emir'el müminin diye ağlamaya başladı.
Ömer dedi ki:
— Senden yalvarıyorum, senin üzerine olan hakkım için bu meclisten sonra bana böyle şeyler söylememeni rica ediyorum, çünkü ölüp de üzerine bağırılan her ölünün başında bir melek durup ona kızar.
Onuncusu: Bu hadislerde anlatılan azabdan kasıt, ölünün akrabalarında gördüğü duruma acımasıdır.
Çünkü Taberâni ve ibn-i Ebi Şeybe, Safiyye bint-i Mahreme'den rivayet ettiklerine göre;
O Resûlullah'ın yanında ölülerden bahsetti ve ağladı. Resûlullah
(Sallallâhû Aleyhi ve Sellem) buyurdu ki:
«Dünyada arkadaşınıza iyilik yapmanız size zor mu gelir? Ölen olursa ağlamayın (innâ lillah ve innâ ileyhi râciunî deyin. Muham-medin nefsi kudret elinde olana yemin ederim ki, ağladığınızda arkadaşınız, sizin neden ağladığınızı öğrenmek ister.»
Ey AIIah ın kullan ölülerinize azap vermeyin.
îbn-i Cerir bu görüştedir. En sonları olan ibn-i Teymiyye dahil, imamlardan bir cemaat de bu görüşü seçmişlerdir.
imam Ahmed, Rebi'den rivayet ettiğine göre şöyle demiştir:
Bir cenazede ibn-i Ömer (Radıyallahû anhüma) ile beraberdim. Bağırarak ağlayan bir insan sesi geldi. İbn-i Ömer onu çağırdı ve susturdu. Ben:
— Yâ Ebû Abdurrahman! Neden onu susturdun? dedim. Dedi ki:
— Çünkü, ölü kabrine girinceye kadar, onun ağlamasiyla azap görür.. _
Saîd bin Mansûr ibn-i Mes'ud (Radıyallahû anhVdan rivayet etiğine göre; O bir cenazede bazı kadınları gördü. Onlara dedi ki: Ey günahkârlar! Siz dirileri yoldan çıkarttığınız gibi ölülere de eziyet veriyor'
Yahya bin Main'in. Hasan'dan senediyle rivayet ettiği hadisle-^ rin Birinci cüz'ünde insanların ölülere yaptığı eziyetlerden biri de akrabalarının ona ağlaması ve borçlarını ödememesidir, diye kay-| dedilmiştir.
Yahya bin Main bunu Meşhur Cüzünde tahric etmiştir. [1]
--------------------------------------------------------------------------------
[1] İmam Celaleddin Es-Suyuti, Kabir Alemi, Kahraman Yayınları: 497-501.
Eserin yazarı: Celaleddin Es-Suyuti Eser: KABİR ALEMİ
KABİR ALEMİ
- 01.Mütercimin Mukaddimesi
- 02.İmamî Süyûti'nîn Hayatî, Eserleri Ve Hizmetleri
- 03.Mukaddime
- 04.Ölümün Başlangıcı
- 05.Mal Ve Vücuda Bir Zarar Geldiğî Zaman Ölümü İstemek
- 06.Allah'a İtaat İle Geçen Uzun Ömrün Üstünlükleri
- 07.Dînî Bir Fitne Korkusundan Dolayı Ölümü İstemek
- 08.Ölümün Üstünlükleri
- 09.Ölümü Anmak Ve Ona Hazırlanmak
- 10.Ölümü Zikretmeye Yardımcı Olan Şeyler
- 11.Allah'a Hüsnü Zan Etmek Ve Ondan Korkmak
- 12.Ölüm Elçisi
- 13.İyi Sonucun Alametleri
- 14.Ölümün Yaklaşması, Ölümün Keyfiyeti Ve Zorluğu
- 15.Ölüm Hastalığında İnsanın Diyeceği Şeyler
- 16.Ölüm Meleği Ve Yardımcıları Hakkında Gelen Hadisler
- 17.Eceller Her Sene Tayin Edilir
- 18.Ölünün Başında Duran Melek Ve Ruhaniler
- 19.Ölenin Ruhunu Dîğer Ruhların Karşılamaları
- 20.Ölünün Kendisini Yıkayanı, Teçhiz Edeni Tanıması
- 21.Meleklerin Cenazelerle Yürümesi Ve Söyledikleri Şeyler
- 22.Yer Ve Göğün Ölen Mümine Ağlaması
- 23.İnsanin, Yaratıldığı Toprağa Defnedilmesi
- 24.Defin Ve Telkinde Söylenecek Sözler
- 25.Kabir Herkese Daralır
- 26.Kabir
- 27.Ruhların Makarrı = Berzah Âlemi
- 28.Her Gün Ölünün Cennet Veya Cehennemdeki Yeri Ona Gösterilir
- 29.Dirilerin Amelleri Ölülere Arzedîlir
- 30.Ruhu Güzel Makamından Alıkoyan Şey
- 31.Vasiyyet Etme
- 32.Ölüler İle Dirilerin Ruhları Rüyada Görüşür
- 33.Ölüleri Rüyada Gören Ve Hallerini Sorup Öğrenenlerden Bir Miktar Rivayetler
- 34.Ölüler Dirilerin Sövmesinden Eziyet Görürler
- 35.Ölü Üzerine Ağlamakla Eziyet Görür
- 36.Ölünün Kendilerinden Eziyet Gördüğü Diğer Şeyler
- 37.Muhfaza Melekler, Kabri Terketmezler
- 38.Kabirde Ölüye Menfaat Veren Şeyler
- 39.Ölüye Veya Kabrin Üzerine Kur'an Okuma
- 40.Ölü İçin En Güzel Olan Vakitler
- 41.Ölümden Hemen Sonra Cennete Girmeğe Vesile Olan Ameller
- 42.Peygamberler Ve Onlar Gibi Olanlardan Başka Diğer Ölülerin Cesetleri
- 43.Ruhla İlgili Bâzı Meseleler Hakkında Bir Hatime