Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
Tevâyun ve Kanaatin Fazileti
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:
«— Ulu Allâh (C.C), karsisindakinin kusurunu hos görenin itibrinit yüceltir. Allah için alcak gönüllü davrananin. Allâh (C.C) derecesini yükseltir.»
Yine Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:
"Herkesin yanibasinda iki melek bulunur, bunlar kendisini kontrol eden bir gemi avuçlarinda tutarlar. Eger adam büyüklük taslarsa melekler gemi çekerek «Allâh (C.C)'im, onu asagi indir» diye dua eder'er. Adem nefsini alçaltnca melekler de «Allâh (C.C)'im, onu yükselt» diye dua ederler.»
Yine Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:
«— Miskinlige düsmeksizin alçak gönüllü olabilen, biriktirdigi mali Allâh (C.C)'in emri uyarinca kullanan, zavallilara ve düskünlere aciyan, ilim ve idrak sahipleri île düsüp kalkanlara müjdedeler olsun!»
Riyayete göre Peygamberimiz {S.A.S.) ashabindan bir ac kisi ile birlikte evinde yemek yiyordu. Kaptya bir dilenci geldi, dilencinin vücudunda tiksindirici bir felç vardi, adama içeri girmesi için izin verdi. Içeri girince Peygamber (SAV)'imiz adami dizi üzerine oturttu. Sonra ona:
«Ye» dedi. Galiba Kureysti biri adamdan igrenir gibi oldu, ondan tiksindigini belirtti. Fakat o Kureysli ölmeden önce ayni felce yakalandi.
Peygamber'imiz (S.A.S) buyuruyor ki:
«— Rabb´im bana iki sey arasinda Rasül bir kul olmakla Nebi bir Melek olmak arasinda muhayyerlik verdi Ama, hangisini tercih edecegimi bilemedim. Melekler arasinda samimî dostum Cebrail idi, basimi kaldirip ona baktm. bana «Rabbi'nin karsisinda alçak gönüll ü ol» dedi. Bunun üzerine ben de «Kul-peygamber olmak isterim» dedim.»
Ulu Allâh (C.C) Hz. Musa'ya (A.S.) bildirdi ki: «Ben sadece ululugum önünde tevazu göstererek canlilarima karsi büyüklük taslamayan ve korkumu kalbinden birakmayanlarin namazini kabul ederim.»
Peygamber'imiz (S.A.S.) seyle buyurdular:
«— Ululuk takvadir, seref alçak gönüllülüktür ve kesin inanç da servettir.»
Hz. isâ (A.S.) der ki; "Dünyada alçak gönüllü olanlara müjdeler olsun. Âhirette kürsî sahibi onlardir. Dünyada insanlar arasinda arabuluculuk yapanlara ne mutlu, Kiyamet Günü «Firdevs»in vârisi onlar olacaklardir. Dünyâda kalbleri temiz olanlara ne mutlu! Kiyamet Günü Allah (CC)'i onlar göreceklerdir."
Ulemadan biri dedi ki duyduguma göre, Peygamberimiz (S.A.S.) söyle buyurmustur.
"Ulu Allâh (C.C) bir kulu Islama hidâyet eder, ona yüz güzelligi verir ve ona kendisini beklemeyen bir mevki verir ve bunlarla birlikte ona alçak gönüllülük nasip ederse o kul Allâh (C.C)'in, en seçkin kullarindan olur."
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:
"Ulu Allâh (C.C) su dört seyi sadece sevdiklerine nasib eder:
1 — Az konusmak. O ibadetlerin basidir, 2 — Allâh (C.C)'a güvenmek, 3 — Alçak gönüllülük, 4 — Dünyaya gönül baglamamak."
Bildirildigine göre, bir gün Peygamber (SAV)'imiz yemekte iken basinda kabuk baglamis kellik bulunan siyahi bir edam çikageldi. Kimin yanina oturduysa yanindaki yerinden kalkip uzaklasti. Bunun üzerine adami Peygamber (SAV)`imiz yanina aldi, yine peygamber (S.A.S.) buyuruyor ki:
«Insanin, çevresince hor görülmesine yol açan bir kusur tasiyarak onun ile kendisinden elinde kibirlilik duygusunu gidermesi hosuma gider.»
Peygamber'imiz (S.A.S.) bir gün sahabelere
«Ne için sizde ibadet tadi göremiyorum» der. Sahâbiler. «Yâ Rcsûlallah (SAV), ibadetin tadi nedir» diye sorarlar. Peygamber (SAV)'imiz: «alçak gönüllülüktür» diye cevap verir.
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:
«— Ümmetimin alçak gönüllülerini görünce onlara karsi siz de alçak gönüllü olunuz. Fakat ümmetimin kibirlilerini görünce siz de onlara tepeden bakin. Bu tutum onlari horlar ve küçültür.»
Sâirin biri ne güzel söyler:
"Alçak gönüllü ol ki, kendisi yükseklerde oldugu halde
Su yüzünde göze görünen yildiz gibi olasin!
Duman gibi olma ki, yükseltil kendini
Hava tabakalarina dogru, oysa ki alçaktadir."
Kanaatin fazileti hakkinda yukarda geçenlere ilâveten su bilgi verilmistir.
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:
«— Müminin yüceligi, baskalarina muhtaç olmamakladir.» Kanaatte hürriyet ve yücelik vardir. Bu yüzden «Herhangi bir kimseye karsi kendini ihtiyaçsiz sayarsan, onun gibi olursun. Kime el açarsan aç, esiri olursun. Kime iyilik edersen efendisi olursun. Ihtiyacini karsilayan az miktar seni azdiran çoktan daha hayirlidir» demisler.
Ehli hikmetten biri der ki. «Kanaatten daha üstün bir zenginlik ve maymun istahliliktan daha agir bir fakirlik görmedim.»
Sâir buna dâir söyle der:
«Kanaat bana ululuk elbisesi saglamistir.
Hangi zenginlik kanaatten daha ulu olabilir!
Onu kendine sermaye edin.
Sonra da takvayi meta haline getir.
Böylece çifte kazanç bularak dosta muhtaç olmazsin.
Bîr müddet sabrin karsiligi olarak da cennet nimetlerine
kavusursun.»
Diger bir sâir de söyle der:
«Nefsinin yetecek kadar ile yetinmesini sagla, yoksa
Senden yeterli olandan daha çogunu ister.
Senin uzun ömrün ancak içinde yasadigin saattir.»
Diger bîr sâir de söyle söylüyor:
«Rizik senden uzaklasinca sabirli ol.
Var olanla yetinerek o husûsda kanâat et.
Onu kazanmak için kendini yorma.
Eger onda nasibin varsa sana ulasir.»
Diger biri de der ki:
«Alçaklarin avuçlari seni susuz birakirsa.
Kanaat doyurma ve kandirmada sana yeterlidir
Öyle bir erkek ol ki, ayagi toprakta.
Himmet ve arzusu Süreyya'da olsun.»
Baska bir sâir de der ki:
«Ey kuvvete dayanarak rizik arayan kimse.
Heyhat ki, sen asilsiz kanaatlere saplanmissin.
Karayilan bütün gücüne ragmen çöl lesi yer.
Oysa zayifligina ragmen, sinek bal toplar.»
Peygamber'imiz (S.A.S.) maddî darliga düsünce ev halkina
Namaza kalkin buyurur. «Bana böyle emir verildi» diyerek su âyeti okurdu: «— Ev halkina namazi emreyie ve bunda sebat et.»
Sâirin biri der ki:
«Dünya ile onun süsleri üzerinde dolasmayi birak.
Çoga kosmak ve tamahkârlik aklini basindan almasin.
Kanaat bitmeyen bir servettir.
Hey. geçimin fazlasini hepsi ile birak.
Allah'in sana ayirdigi pay ile yetinerek razi ol!
iyî düsününce öyle olmanin sana hiç bir faydasi yoktur.»
Diger bir sâir de der ki:
«Üzerine düsmeden sana gelen ile yetin
Rabb'imiz karincayi bile unutmaz.
Zaman sana yüzünü dönerek gelirse ayaga kalk.
Yok eger arkasini çevirirse sen de yat uyu.»
Hikmet ehli «Ululuk, güzel kiyafetle degildir» derler. Cünki elbise giyinmenin zevkine dalmak ve süsler takistirmak insani öyle oyalar ki, dünyaya duydugu meyil yüzünden dinî görevlerine aldiris etmez olur, böyle birinin kibirlilikten uzak kalmasi da çok zayif bir ihtimaldir.
Bir sâir söyle der:
«Dünyanin kuru bir lokmasina raziyim.
Bir de kaba islemeden bir abasina, bu ikisinden baskasini istemem.
Çünki ben devrin kalici olmadigini gördüm.
Devir ve ömrümün her ikisi de yok olucudurlar.
Eserin yazarı: İmam Gazali Eser: Kalplerin Keşfi
Kalplerin Keşfi
- ÖNSÖZ
- Allah korkusu
- Yine Allah korkusu
- Riyazet Ve Nefsani Şehvet
- Sabır ve hastalık
- Nefsi Yenmek Ve Şeytana Karşı Koymak
- Gaflet
- Allah'ı Unutmak,Fasıklık Ve Nifak
- Tevbe
- Sevgi
- AŞK
- Allaha İtaat,Onu Sevmek,Rasulünü Sevmek
- İblis Ve Azabını Beyan
- Emanet
- Namazı Huzur Ve Huşu İle Tamamlamak
- Şeytanın Düşmanlığı
- Emânet ve Tevbe
- Merhametli Olmanin Fazileti
- Namazda Huşunun Beyânı
- Dedikodu, Koguculuk
- Zekat
- ZİNA
- Silâ-i Rahim ve Ana Baba Hakki
- Ana Babaya Iyilik Etmek
- Aşırı ihtiras
- Zekât ve Cimrilik
- Ölümü Hatırlamak
- İbâdete Devam ve Harami terk etmek
- Gökler ve Çeşitli Cinsler
- Kursı - Arş - Mukarreb Melekler - Rızıklar ve Tevekkül
- Dünyâyı Terk etmek, Onu Kötülemek
- Yine Dünyayı Zem Hakkında
- Kanaatin Fazileti
- Fakirlerin Fazileti
- Allah'dan Başkasını Dost Edinmek
- Sûr'a Üfürmek, Ürkmek, Mezarlardan kalkmak
- Mahlûkat Arasında Verilecek Hüküm
- Dünyâ Malinin Kötülüğünü Beyân
- Ameller - Mizan ve Cehennem Azabim
- İtaatin Fazileti
- Şükür
- Kibrin Kötülüğü
- Gündüzleri ve Başka Zamanları Düşünmek
- Ölümün Şiddetinin Beyânı
- Kabrin ve Kabir Korkusunun Açıklanması
- Ilm'ül - Yakin, Aynel - Yakin ve Arz Günü Suâl
- Allah'ı (C.C.) Zikretmenin Fazileti
- Namazların Fazileti
- Cehennem Meydâni ve Cehennem Azabı
- Cehennem Azabı
- Günâhtan Sakınmanın Fazileti
- Namaz Kılmayanın Cezası
- Tövbenin Fazileti
- Zûlmü Nehyetmek
- Yetime Zulüm Etmeyi Yasaklamak
- Kibrin Kötülüğünü Belirtmek
- Tevâyun ve Kanaatin Fazileti
- Dünyâya Aldanmak
- Dünyanın Kötülüğü ve Ondan Sakındırmak
- Sadakanın Fazileti
- Müslüman Kardeşinin İhtiyâcını karşılamak
- Abdestin Fazileti
- Namazın Fazileti
- Kıyametin Dehşetleri
- Cehennem ve Mizân'ın Sıfatları
- Kibir ve Kendini Beğenmişliğin Kötülüğü
- Haram Yemek
- Faizin Yasak Olusu
- Kul Hakları
- Havaya Uymanın Kötülüğü ve Zühd
- Yetimlere İyilik Etmek ve Zulümden Kaçınmak
- Cennetin Vasıfları ve Cennetliklerin dereceleri
- Sabır - Rızâ ve Kanâat
- Tevekkülün Fazileti
- Mescidin Fazileti
- Riyazet ve Keramet Ehlinin Fazileti
- İman ve Nifak
- Gıybet ve Koğuculuğun Kötülüğü
- Şeytânın Düşmanlığı
- Muhabbet ve Nefs Muhasebesi
- Hakkı Bâtılla Karıştırma
- Cemâat Namaz Kılmanın Fazileti
- Gece Namaz Kılmanın Fazileti
- Dünyâ Alimlerinin Cezası
- İyi Huyun Fazileti
- Gülme - Ağlama, Elbise
- Kur'ân-ı Kerim'in ve Âlimlerin Fazileti
- Namaz ve Zekatın Fazileti
- Ana - Babaya iyilik ve Evlat Hukuku
- Komşuluk Hukuku ve Fakirlere iyilik
- İçki İçenin Cezası
- Peygamberimizin (S.A.S.) Mi'râc'ı
- Cum'anin Faziletleri
- Kadının, Kocası Üzerindeki Hakları
- Erkeğin Karısı Üzerindeki Hakları
- Cihâdın Fazileti
- Şeytânin Hilesi
- Çalgı Dinlemek
- Bid'at ve Nefsi Arzûlara Uymanın Haram oluşu
- Receb Ayının Faziletleri
- Şaban Ayı'nın Faziletleri
- Ramazân Ayı'nın Faziletleri
- Kadir Gecesi'nin Faziletleri
- Bayramın Fazileti
- Zilhicce'nin İlk On Gününün Fazileti
- Aşurenin Fazileti
- Fakirleri Ağırlamanın Fazileti
- Cenaze ve Kabir
- Cehennem Azâbından Kurtulmak
- Mizan ve Sırat
- Peygamber Efendimizin (S.A.V.) Vefatı
- Peygamber Efendimizin (S.A.V.) Vefatı