Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
İHTİLAF HALİNDE DİKKAT EDİLECEK ADAB-I MUAŞERET
1684 Kur'ân-ı Kerîm'de: "Şerlerinden ve serkeşliklerinden yıldığınız (bıktığınız) kadınlara gelince: Onlara önce nasihat edin. (vazgeçmezlerse) Kendilerini yataklarında yalnız bırakın. (yine vazgeçmezlerse) dövün. Ancak size itaat ederlerse aleyhlerine bir yol aramayın. Çünkü Allah çok yücedir, çok büyüktür"(127) hükmü beyan buyurulmuştur. Müfessirler; "aile içerisinde başgösteren ihtilafta kocanın uyması gereken muâşeret, bu Âyet-i Kerîme'de beyan edilmiştir. Buradaki "Nüşûz" kelimesinin lûgat manası, tümsek, demektir. Kadının kocasına, buğz ve nefretle davranması ve isyan etmesi manasına kullanılmıştır. Nüşûz aynı zamanda fuhuş manasına da gelir. Ancak evli bir kadının zinasında verilecek ceza, dövmek değil, recmdir. Dolayısıyla burada; kadının kocasına itaatten vazgeçip, şer'i hududları tanımadan ve nefretle davranmasıdır. Bu gibi durumlarda kocanın; nasihatı öne alması ve kadının yanlışını münâsip lisanla anlatması emredilmiştir. Eğer nasihat fayda vermezse; üç günden fazla olmamak şartıyla darılması ve kadını yatağında yalnız bırakması gerekir. Bu sayede kadın durumun vahametini ve boşanmaya doğru adım atıldığını kavrar. Sohbet ve cinsî münasebetin kesilmesi; onun için bir ikazdır. Bütün bunlar netice vermezse; başına vurmamak ve yaralamamak şartıyla hafifçe dövülür"(128) hükmünde ittifak etmişlerdir.
1685 "Ancak size itaat ederlerse, aleyhlerinde bir yol aramayın" hükmü;; nasihat veya yataklarında yalnız bıraktıran (hicret) veya hafifçe dövdükten sonra, (isyandan vazgeçip) itaat ederlerse, intikam almaya kalkmayın" demektir. Çünkü nasihat ve diğer tedbirler; aile hayatının devamı için meşru kılınmıştır. Resûl-i Ekrem (sav)'in veda hutbesinde de beyan buyurduğu gibi kadın, Allahû Teâla (cc)'nın bir emaneti hükmündedir.(129) Kaldı ki; onlarla şer'i hududlar içerisinde iyi geçinme de, vacip kılınmıştır. İntikam alma duygusu ise; aile hayatının devamına engel teşkil eder.
1686 HAKEM TAYİNİ: Aile hayatının devamı; bütün tedbirlere rağmen tehlikeye düşerse, yakın akrabaların ve mü'minlerin üzerine önemli bir görev düşer. Şimdi bu husustaki hükmü izaha gayret edelim. Kur'ân-ı Kerîm'de: "(Eğer karı-kocanın) Aralarının açılmasından endişeye düşerseniz o zaman kendilerine erkeğin ailesinden bir hakem, kadının ailesinden bir hakem gönderin. Bunlar barıştırmak isterlerse, Allah aralarında (ki dargınlık yerine geçinme) onları (sulha) muvaffak buyurur. Şüphesiz ki Allah hakkı ile bilicidir. (Herşeyin künhünden) haberdardır"(130) hükmü beyan buyurulmuştur. Müfessirler; "Karı-koca ihtilafı büyütüp, birbirine eziyet etmeye başladıkları zaman, mü'minlerin tamamına bu ihtilafı giderme görevi terettüp etmektedir. Âyet-i Kerîme'de özellikle yakın akrabaların zikredilmiş olması; ihtilafın sebeblerini (ve onların huylarını) daha yakinen bilecekleri içindir. Hakemlerin mutlaka adil, tecrübeli ve fıkıh bilgileri fazla olmalıdır. Eğer akrabalar arasında bu vasıflara haiz kimse yoksa, akrabaların dışında adil ve alim iki kişi gönderebilir."(131) hükmünü zikretmişlerdir. İmam-ı Şafii (rha) ayette geçen "gönderin" emrini esas alarak bu farzdır demiştir. Çünkü karı-koca arasındaki geçimsizliği gidermek için hakem göndermek, zulmü bertaraf etmek demektir. Bu da İslâm idarecilerinin (kadı, hakem, vali vs.) üzerine düşen umûmi farzlardan birisidir.(132)
Eserin yazarı: Yusuf Kerimoğlu Eser: EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET
- Takdim
- ÖNSÖZ
- Genel Bilgiler
- Tevhid ve Sıfat İlmi
- Temizlik Bahsi
- Namaz Bahsi
- Cihad Bahsi
- Oruç Bahsi
- Zekat Bahsi
- Hacc Bahsi
- Kurban Bahsi
- Nikah Bahsi
- Had ve Hudud Bahsi
- Rızk ve Kazanç Temini Bahsi
- Kerâhiyat ve İstihsan (Adab-ı Muaşeret Bahsi)
- ÂDAB-I MUÂŞERET'İN MAHİYETİ
- YARATILMIŞLARIN EN ŞEREFLİSİ: İNSAN
- İHTİYAÇLARIN KARŞILANMASINDA ÂDAB-I MUÂŞERET
- SÜSLENMEK NİYETİYLE, FITRATA MÜDAHALE CÂİZ DEĞİLDİR
- KADIN-ERKEK İLİŞKİLERİNDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- UMUMİ YERLERDE (CADDE-SOKAK VS.) KADINLARA BAKMAK
- AİLE İÇERİSİNDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- KADININ DİKKAT EDECEĞİ MUÂŞERET ESASLARI
- KOCANIN (ERKEĞİN) DİKKAT EDECEĞİ MUÂŞERET ESASLARI
- İHTİLAF HALİNDE DİKKAT EDİLECEK ADAB-I MUAŞERET
- CİNSEL İLİŞKİDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- HALVET VAKİTLERİNDE DİKKAT EDİLECEK ÂDAB-I MUÂŞERET
- AİLE İÇERİSİNDE
- ANNE VE BABAYA İYİLİK VE İTAAT ETMEK ZARURİDİR
- KOMŞULUK MÜNÂSEBETLERİNİN ÖNEMİ VE MAHİYETİ
- YETİMLERİN VE KİMSESİZLERİN KORUNMASI VÂCİPTİR
- İNFAK VE İHSANDA DİKKAT EDİLECEK ESASLAR:
- GAYR-I MÜSLİMLERLE İLİŞKİLERDE DİKKAT EDİLECEK ESASLAR
- ÖĞRETMEN-ÖĞRENCİ İLİŞKİLERİNDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- MÜSLÜMALARI ZİYARET HUSUSUNDA DİKKAT EDİLECEK ESASLAR
- İNSANLARLA KONUŞURKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
- KUSUR ARAŞTIRMAK VE ARKADAN ÇEKİŞTİRMEK YASAKLANMIŞTIR
- ALAY ETMEK - KÖTÜ LAKAP TAKMAK VE AYIPLAMAK DOĞRU DEĞİLDİR
- HABERLERİ TAHKİK ETMEK
- Adâlet Bahsi
- Ferâiz (Miras Hukuku) Bahsi
- Çeşitli Meseleler