Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
ÂDAB-I MUÂŞERET'İN MAHİYETİ
1611 HANEFİ FÜKAHASINDAN İbn-i Abidin; "Farz-ı Ayn" olan ilimleri tasnif ederken: "Kulun dinini icrası, Allah için amelinin ihlâsı ve kulları ile muâşereti hususunda muhtaç olduğu ilmi öğrenmesi İslâm'ın farzlarındandır"(1) hükmünü beyan etmektedir. Dikkat edilirse; insanların birbirleriyle olan münasebetleri (muaşeret kaideleri) hususunda bilgi sahibi olmaları farz-ı ayn'dır.
1612 Önce "Muâşeret" kelimesi üzerinde duralım. Arapça olan bu kelime; mufâale vezninde olup "iç-içe girmek, karışmak, münasebet halinde olmak" gibi manalara gelir.(2) Istılah'ta genellikle "Âdab-ı Muâşeret" şeklinde, terkip olarak kullanılır. Malum olduğu üzere "Âdab" kelimesi, edebin çoğuludur. Edeb; "Edûbe" fiilinden türetilmiş bir kelime olup, "Zerâfet" ziyafete davet, insanlarla güzel münasebetlerde bulunmak manasınadır. İmam-ı Kurtubi: "Kur'ân-ı Kerîm'in icazlarından birisi de ilimdir. Helal, haram ve sair hükümlerle insanlığı ayakta tutan, ailevî ve beşeri münasebetleri düzene koyan ve saadeti hazırlayan bir ilim"(3) hükmünü zikretmektedir. Sonuç olarak "Âdab-ı Muâşereti"; insanların birbirleriyle münasebetlerinde, helâl ve haram hududlarına riâyeti esas alan bir ilimdir" şeklinde tarif edebiliriz.
1613 Yaratılış itibariyle (fizikî ve ruhî açıdan) birbirine bağımlı olan insanlar, cemiyet halinde yaşamak durumundadırlar. Tek başına yaşamak isteyen insana "vahşi"; onun içinde bulunduğu duruma da "vahşet" adı verilir. İnsanları vahşete (yalnızlığa) sürüklemeye çalışan kimseler ta'zir cezasına çarptırılır.(4) Bu genellikle onlara hakâret etmek ve cemiyet dışına itmeye çalışmakla gerçekleşir.
1614 Resûl-i Ekrem (sav) insanların verdiği sıkıntıya sabretmenin, onlardan uzaklaşmaktan daha hayırlı olduğunu beyan ederek: "Nefsi ve malıyla mücâhede eden bir kimse; insanların şerlerinden emin olmak için vâdilerden bir vâdiye sığınıp, Allahû Teâla (cc)'ya ibâdet etmekle meşgul olandan daha hayırlıdır"(5) buyurmuştur. Esasen başta "zekât" olmak üzere, Cum'a Namazı, Sadaka-i Fıtır ve bunun gibi birçok ibâdet ancak cemaat halinde edâ edilebilir. Münzevi bir hayat yaşamak; farz ve vâcip birçok ibadeti terketmeyi beraberinde getirebilir.
1615 İnsanların birbirleriyle münasebetlerini izah edebilmek için, İslâm'ın insanları ne şekilde değerlendirdiğini dikkate almak zorundayız. Zirâ "Beşerî Münasebet" tabiri; dini ve rengi ne olursa olsun, bütün insanları kapsamına almaktadır.
Eserin yazarı: Yusuf Kerimoğlu Eser: EMANET VE EHLİYET
EMANET VE EHLİYET
- Takdim
- ÖNSÖZ
- Genel Bilgiler
- Tevhid ve Sıfat İlmi
- Temizlik Bahsi
- Namaz Bahsi
- Cihad Bahsi
- Oruç Bahsi
- Zekat Bahsi
- Hacc Bahsi
- Kurban Bahsi
- Nikah Bahsi
- Had ve Hudud Bahsi
- Rızk ve Kazanç Temini Bahsi
- Kerâhiyat ve İstihsan (Adab-ı Muaşeret Bahsi)
- ÂDAB-I MUÂŞERET'İN MAHİYETİ
- YARATILMIŞLARIN EN ŞEREFLİSİ: İNSAN
- İHTİYAÇLARIN KARŞILANMASINDA ÂDAB-I MUÂŞERET
- SÜSLENMEK NİYETİYLE, FITRATA MÜDAHALE CÂİZ DEĞİLDİR
- KADIN-ERKEK İLİŞKİLERİNDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- UMUMİ YERLERDE (CADDE-SOKAK VS.) KADINLARA BAKMAK
- AİLE İÇERİSİNDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- KADININ DİKKAT EDECEĞİ MUÂŞERET ESASLARI
- KOCANIN (ERKEĞİN) DİKKAT EDECEĞİ MUÂŞERET ESASLARI
- İHTİLAF HALİNDE DİKKAT EDİLECEK ADAB-I MUAŞERET
- CİNSEL İLİŞKİDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- HALVET VAKİTLERİNDE DİKKAT EDİLECEK ÂDAB-I MUÂŞERET
- AİLE İÇERİSİNDE
- ANNE VE BABAYA İYİLİK VE İTAAT ETMEK ZARURİDİR
- KOMŞULUK MÜNÂSEBETLERİNİN ÖNEMİ VE MAHİYETİ
- YETİMLERİN VE KİMSESİZLERİN KORUNMASI VÂCİPTİR
- İNFAK VE İHSANDA DİKKAT EDİLECEK ESASLAR:
- GAYR-I MÜSLİMLERLE İLİŞKİLERDE DİKKAT EDİLECEK ESASLAR
- ÖĞRETMEN-ÖĞRENCİ İLİŞKİLERİNDE ÂDAB-I MUÂŞERET
- MÜSLÜMALARI ZİYARET HUSUSUNDA DİKKAT EDİLECEK ESASLAR
- İNSANLARLA KONUŞURKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
- KUSUR ARAŞTIRMAK VE ARKADAN ÇEKİŞTİRMEK YASAKLANMIŞTIR
- ALAY ETMEK - KÖTÜ LAKAP TAKMAK VE AYIPLAMAK DOĞRU DEĞİLDİR
- HABERLERİ TAHKİK ETMEK
- Adâlet Bahsi
- Ferâiz (Miras Hukuku) Bahsi
- Çeşitli Meseleler