Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

DEVLET MEMURİYETİ VE İŞÇİLİK

1539 Bir hizmet akdine dayanarak; meşru bir işde, ücret karşılığı çalışan kimseye "Ecir" (ücretli) denir. Dikkat edilirse bu tarif; hem memuru, hem işçiyi kapsamına almaktadır. İslâm ûleması "icare" konusunda titizlikle durmuştur. İcare; lûgat yönünden "Fiâle" ölçüsünde "ecir"den alınmadır. Menfaat bedeli, ücret gibi manalara gelir. Ayrıca "icâr" (kira) manasına da kullanılmıştır.(283) İslâmi ıstılahta: "Malum bir menfaati, belli bir ücret karşılığında satmaktır"(284) şeklinde tarif edilmiştir.



1540 Yaptıkları hizmetin mahiyeti esas alınarak ücretliler iki kısma ayrılmışlardır:



1) Ecir-i Has (hususi ücretliler)

2) Ecir-i Müşterek (müşterek ücretliler).



1541 HUSUSİ ÜCRETLİLER (ECİR-İ HAS): Sadece hizmet akdi yaptığı şahıs veya hükmi şahıs için çalışan ücretlilere "Ecir-i Has" denilir. Ücrete hak kazanması; hizmet akdinde belirtilen saatlerde hazır bulunmasıyladır. Mesai saatlerinde; bilfiil çalışması şart değildir. Fakat hizmet akdinde belirtilen işi yapmaktan kaçınamaz. Mesela; devlet memurları, fabrika işçileri, bir şahsın koyunlarını gütmek için tutulan çoban vb... Bunlar hizmet akidlerinde belirtilen saatlerde, nefislerini teslim etmişlerdir. Sırf bu sebeble ücrete hak kazanırlar.



1542 MÜŞTEREK ÜCRETLİLER (ECİR-İ MÜŞTEREK): Hizmet akdi yaptığı şahıs veya hükmi şahısla kayıtlı olmayan; başkası için de çalışabilen ücretlilere, "Ecir'i müşterek" denilir. Terzi, marangoz, taksi şoförü, radyo tamircisi vb... Bunların ücrete hak kazanması, belirtilen hizmeti yapmasıyla sınırlıdır.(285).



1543 Kur'an-ı Kerim'de Hz. Musa (as) kıssası anlatılırken; "O ikiden biri: "- Babacığım, dedi. Onu ücretle (çoban) tut. Çünkü ücretle kullandıklarının en hayırlısı. Şüphesiz ki o kuvvetli, emin kimsedir. (Şuayb (as), Musa (as)'ya) Dedi ki: "- Bu iki kızımdan birini, sen bana sekiz yıl ecirlik etmek üzere, sana nikâhlamak istiyorum. Eğer hizmetini on yıla tamamlarsan o da kendinden. (Bununla beraber) arzu etmem ki sana zorluk çektireyim. İnşaallah beni salihlerden bulacaksın"(286) hükmü beyan buyurulmuştur. Burada işveren Hz. Şuayb (as); ecir-i has durumunda olan ise, Hz. Musa (as)'dır. Dikkat edilirse; işçiye "zorluk çektirmemek" ihsas olunmaktadır.



1544 Resûl-i Ekrem (sav)'in: "Hiç kimse; kendi eli emeğini yemekten hayırlı bir lokma yememiştir. Allah'ın Peygamberi olan Davud Aleyhisselam da, kendi elinin emeğini yerdi"(287) buyurduğu bilinmektedir.

Eserin yazarı: Yusuf Kerimoğlu Eser: EMANET VE EHLİYET

EMANET VE EHLİYET

• Takdim
• ÖNSÖZ
• Genel Bilgiler
• Tevhid ve Sıfat İlmi
• Temizlik Bahsi
• Namaz Bahsi
• Cihad Bahsi
• Oruç Bahsi
• Zekat Bahsi
• Hacc Bahsi
• Kurban Bahsi
• Nikah Bahsi
• Had ve Hudud Bahsi
• Rızk ve Kazanç Temini Bahsi
• RIZK TEMİNİ İÇİN ÇALIŞMANIN (KESBİ'N) MAHİYETİ
• RIZK TEMİN ETMENİN (KESB'İN) SIFATI
• RIZK HANGİ YOLLARLA TEMİN EDİLEBİLİR
• TİCARETLE MEŞGUL OLMAK
• ŞART MUHAYYERLİĞİ VE TAYİNİ
• ALIŞVERİŞTE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
• ALLAHÛ TEÂLA (CC) VE RESÛLÜ'NE (SAV) KARŞI SAVAŞANLAR:
• PARAYI PEŞİN VERİP MALI VERESİYE ALMAK
• PARAYI, PARA İLE SATMAK VEYA DEĞİŞTİRMEK
• SARF'IN CAİZ OLMASININ ŞARTLARI
• ŞİRKET (ORTAKLIK) NEDİR?
• KAÇ ÇEŞİT ŞİRKET VARDIR?
• ŞİRKET-İ AKD'İN (AKİD ŞİRKETİ'NİN) MAHİYETİ
• SERMAYE ŞİRKETLERİ (ŞİRKETÜ'L EMVAL)
• ŞİRKETÜ'L İNAN
• İŞ GÜCÜ ŞİRKETİ
• ŞİRKETÜ'L VÜCÛH (KREDİ-İTİBAR ŞİRKETİ)
• FASİD ORTAKLIK
• ŞİRKETLERLE İLGİLİ MUHTELİF MESELELER
• MUDARABA'NIN MAHİYETİ
• ZİRAATLE MEŞGUL OLMAK
• ÖLÜ TOPRAKLARIN (MEVAT ARAZİNİN) İHYASI
• CİHAD SONUCU ELDE EDİLEN TOPRAKLAR
• SULH SONUCU ELDE EDİLEN TOPRAKLAR
• ZİRAAT ORTAKLIĞI (MÜZARAA)
• BAĞ-BAHÇE ORTAKLIĞI( MÜSAKAT)
• ARAZİYİ ÜCRETSİZ VERMEK DAHA HAYIRLIDIR
• DEVLET MEMURİYETİ VE İŞÇİLİK
• DEVLET MEMURİYETİ
• İŞ AHKÂMI VE İŞÇİ HAKLARI
• DİĞER KAZANÇ YOLLARI
• HİBE'NİN MAHİYETİ
• GAYR-İ MEŞRU KAZANÇ YOLLARI
• FUHUŞTAN ELDE EDİLEN KAZANÇ
• KUMARDAN ELDE EDİLEN KAZANÇ
• BAŞKASINA AİT MALI ZORLA VEYA HİLE İLE ELE GEÇİRMEK
• Kerâhiyat ve İstihsan (Adab-ı Muaşeret Bahsi)
• Adâlet Bahsi
• Ferâiz (Miras Hukuku) Bahsi
• Çeşitli Meseleler