Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
SULTÂN Üçüncü OSMAN Hân
SULTÂN Üçüncü OSMAN Hân
Padişahlık Sırası 25
Saltanatı 3 Yıl
İslâm Halifelik Sırası 90
Cülûsu 27 Ocak 1595
Babası Sultan İkinci Mustafa
Annesi Şehsuvâr Sultan
Doğumu 2 Ocak 1699
Vefâtı 30 Ekim 1757
Kabri İstanbul Turhan Vâlide Sultan Türbesindedir
Osmanlı sultanlarının yirmi beşinci ve İslâm halifelerinin doksanıncısı. Sultan ikinci Mustafa Hanın oğlu olup, 2 ocak 1699'da Şehsüvar Sultandan doğdu. Şehzâdeliğinde mükemmel bir eğitim görerek büyüdü. Zamânını, din, edebiyât ve tıb kitaplarını okuyarak kendisini yetiştirmekle geçiren üçüncü Osman, 13 Aralık 1754 târihinde ağabeyi Birinci Mahmûd Hanın vefâtı üzerine sultan oldu.
Sultan üçüncü Osman, 2 ocak 1755'te Eyüp Câmiinde kılıç kuşandı. O devre kadar, yeni pâdişâh tahta çıktığı zaman mukâtaa, timar ve zeâmet sâhiplerinin beratları yenilerek bir cülûsiye vergisi alınırdı. Hazine dolu olduğu için, Sultan Osman bu vergiyi affetti. Ayrıca emeklilere de cülûs bahşişi dağıttı. Sultan üçüncü Osman'ın tahta çıktığı 1755 kışı çok şiddetli geçti. Haliç dondu ve deniz yol oldu. Osman Hanın saltanatı huzur ve sükûnla başladı. Belgrad Muâhedeleyiyle başlayan sulh dönemi devâm etti. Rus sınırındaki bâzı olaylar, Rusya ile bir ihtilâfa yol açacak gibi göründü ise de, iki tarafda da sulh bozulmadı. hudutlarda bâzı ayaklanmalar oldu. Mısır'da Memlûklar başkaldırdılarsa da olaylar kısa sürede bastırıldı. Üçüncü Osman Han bu olaylarda ihmâli görülen Veziriâzam Bahir Mustafa Paşayı azlederek yerine Birinci Mahmûd zamânında iki defâ sadrâzamlık yapmış olan Hekimoğlu Ali paşayı getirdi. (15 Şubat 1755) Fakat Hekimoğlu, kısa bir süre sonra sadâretten alınarak, yerine başdefterdâr Nâili Abdullah paşa getirildi. Nâili Abdullah paşa da üç ay gibi kısa bir süre sonra azledilerek yerine silâhtar Bıyıklı Ali paşa tâyin edildi. Bu sırada İstanbul târihinin en büyük yangını oldu. 28 Eylül 1755'te Hocapaşa semtinde çıkan yangın, dört kola ayrılarak büyük bir âfet hâline geldi. Yaklaşık otuz altı saat süren yangın sonunda Paşakapısı da yandığından, sadâret dâiresi bir müddet Kadırga Limanındaki Esmâ Sultan sarayına nakledildi.
Sadrâzam, silâhtar Ali paşanın rüşvet aldığını anlayan sultan üçüncü Osman, Ali paşayı 25 Ekim 1755'te görevden azlederek cezâlandırdı ve yerine yirmi sekiz Çelebizâde Said Mehmed Efendiyi getirdi. 6 temmuz 1756'da, Sultan üçüncü Osman devrinin ikinci büyük yangını oldu. Bu yangın İstanbul'un dörtte üçünü kül hâline getirdi. Cibâli taraflarında başlayan yangın, on üç kola ayrıldı. Unkapanı, Süleymâniye tarafları, Vefâ'dan itibâren Şehzâdebaşı, eski yeniçeri odaları, Langa tarafları, Zeyrek, Saraçhâne, Etmeydanı, Aksaray, Dâvutpaşa iskelesi, Fâtih, Sultanselim, Ali paşa çarşısı, Ayakapısı semtleri harâbe hâline geldi. Yangının ardından, İstanbul'un yeniden inşâsı için büyük bir imâr faaliyeti başladı.
Sultan üçüncü Osman, fakirlere, düşkünlere çok acıyıp, onlara karşı dâima cömert ve şefkâtli davranırdı. Tebdil-i kıyâfetle İstanbul'da dolaşıp, halkın dertleriyle bizzat alâkadar olurdu. Haksızlıkların önüne geçip, tâmiri mümkün olanları tâmir ederdi. Müslim ve gayri müslimlerin kıyâfet ve nizâmını ve davranışlarını dikkatle tâkip etti. Yalan ve rüşvetle amansız bir şekilde mücâdele etti. Kim olursa olsun rüşvetçiyle yalancıyı aslâ affetmedi. Kadınların dikkat çekici kıyâfetlerle sokağa çıkmalarını yasakladı. İmâr faaliyetlerine önem vererek Üsküdar'da ihsâniyye Câmii ve İhsâniyye Mescidini yaptırdı. Ağabeyi birinci Mahmûd Hanın başlattığı câmi inşâsını bitirerek Nûru Osmâniye adı ile ibâdete açtı. Câminin yanına medrese, kütüphâne, imâret, sebil ve çeşme de yaptırıp tâmirâtı ve masraflarının karşılanması için vakıflar tesis ettirdi. Midilli Adası Siğri Limanında, Malta korsanlarına karşı bir kale inşâ edilerek tahkim edildi. Bâbıâlinin inşâsı tamamlandı. Ahırkapı Feneri de Sultan Üçüncü Osman devrinde yapıldı.
Eser: DEVLET-İ ALİYYE-İ OSMANİYE SULTANLARI
DEVLET-İ ALİYYE-İ OSMANİYE SULTANLARI
- İÇİNDEKİLER
- SULTÂN BİRİNCİ OSMAN GAZİ HÂN
- SULTÂN ORHAN GÂZİ HÂN
- SULTÂN BİRİNCİ MURÂD-Î HÜDÂVENDÎGÂR
- SULTÂN BİRİNCİ BÂYEZÎD HÂN Yıldırım Bâyezîd
- SULTÂN ÇELEBİ MEHMED HÂN
- SULTÂN İKİNCİ Murâd HÂN
- FATİH SULTÂN MEHMED HÂN
- SULTÂN İKİNCİ BÂYEZÎD HÂN
- SULTÂN BİRİNCİ SELİM HÂN Yavuz Sultân Selim
- SULTÂN BİRİNCİ SÜLEYMAN HÂN KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
- SULTÂN İKİNCİ SELİM HÂN
- SULTÂN ÜÇÜNCÜ MURÂD HÂN
- SULTÂN ÜÇÜNCÜ MEHMED HÂN
- SULTÂN BİRİNCİ AHMED HÂN
- SULTÂN BİRİNCİ MUSTAFA Hân
- SULTÂN İKİNCİ OSMAN Hân GENÇ osman
- SULTÂN DÖRDÜNCÜ MURÂD Hân
- SULTÂN İBRAHİM HÂN
- SULTÂN DÖRDÜNCÜ MEHMED HÂn
- SULTÂN İKİNCİ SÜLEYMAN Hân
- SULTÂN İKİNCİ AHMED Hân
- SULTÂN İKİNCİ MUSTAFA Hân
- SULTÂN Üçüncü AHMED Hân
- SULTÂN BİRİNCİ MAHMUD Hân
- SULTÂN Üçüncü OSMAN Hân
- SULTÂN Üçüncü MUSTAFA Hân
- SULTÂN BİRİNCİ ABDULHAMÎD Hân
- SULTÂN Üçüncü SELİM Hân
- SULTÂN dÖrdüncü MUSTAFA Hân
- SULTÂN İKİNCİ MAHMUD Hân
- SULTÂN ABDUL MECÎD Hân
- SULTÂN ABDULAZÎZ Hân
- SULTÂN BEŞİNCİ MURÂD Hân
- SULTÂN İKİNCİ ABDULHAMÎD Hân
- SULTÂN MEHMED REŞÂD Hân
- SULTÂN Üçüncü MEHMED Hân