Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

İctihad nedir, müctehid kime denir?

Günlerdir; İslamın anayasası olan Kur’an-ı kerimin esas muhatabının, Peygamberimiz Muhammed aleyhisselam olduğunu, gerçek tefsirini ancan onun yapacağını bildirdik. Peki, Kur’an-ı kerin tefsiri, açıklaması olan Hadis-i şerifleri anlayabiliriz miyiz, bunlarla amel edebilir miyiz?

Bu da mümkün değil, çünkü Nasıl ki, Kur’an-ı kerimin muhatabı Peygamber Efendimiz ise, Hadisi şeriflerin de muhatabı Eshab-ı kiram ve islam hukukçusu olan müctehid alimlerdir.Şimdi ictihad nedir, müctehid nedir, biraz da bunun üzerinde durmak istiyorum.

Bilindiği gibi, edille-i şerriyye yani dinimizin kaynağı dörttür. Bunlar, Kur'an-ı kerim, Sünnet (hadis-i şerifler), İcmaı ümmet ve Kıyas-ı fükahadır. Sünnet, icma ve kıyas, Kur'an-ı kerimde bulunmıyan şeyleri eklemek değildir. Bunlar, Kur'an-ı kerimin içinde kapalı olarak bulunan bilgileri meydana çıkarmaktadır. Müctehid, bir işin nasıl yapılacağını, Kur'an-ı kerimde açık olarak bulamazsa, hadis-i şeriflere bakar. Bunlarda da açıkça bulamazsa, bu iş için, İcma var ise, öyle yapılmasını bildirir. Bunların dışında kalan herşey bid'attir.

Büyük âlim Muhammed Hadimi hazretleri Berika kitabında buyurdu ki:“Edille-i şerıyyenin dört olması, müctehidler içindir. Mukallidler, yani dört mezhebden birinde olanlar için delil, senet, bulunduğu mezhebin hükmüdür. Çünkü, mukallidler, nasstan (ayet ve hadisten) hüküm çıkaramaz. Bunun için, bir mezhebin bir hükmü, nassa uymuyor gibi görünse de, yine o mezhebe uymak gerekir. Çünkü Nass, ictihad isteyebilir, tevili gerekebilir, neshedilmiş olabilir. Bunu da ancak müctehid anlar.”

Dini bozmak, dinde reform yapmak istiyenler, dinimizdeki dört delilden ikisini inkar edip sadece "Kitab ve sünnet" diyorlar. Hatta bazıları, son zamanlarda daha ileri gidip, sünneti de kabul etmiyorlar. Tek kaynak Kur’an diyorlar. Bunların asıl maksadı Kur'an-ı kerimi inkardır. Edille-i şerıyyeden, dindeki dört delilden üçü inkar edilince, herkes kendi anladığını doğru kabul edecek, herkesin anladığı din olacak.

Böylece insan sayısı kadar din meydana gelecek. Bir kargaşa yaşanacak. Maksatları İslâmiyeti yıkmaktır. Fakat buna muvaffak olamıyacakları Kur'an-ı kerimde bildirilmektedir. Mealen “Onlar, ağızları ile Allahın nurunu (Allahın dinini, kitabını, delillerini) söndürmeye yelteniyorlar. Hâlbuki kâfirler istemeseler de, Allah nurunu tamamlayacaktır” buyuruluyor. (Saf 8)

Eserin yazarı: Mehmet ORUÇ Eser: MEZHEPLER DOSYASI