Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
HAFIZA EĞİTİMİNDE HATIRLAMA
Hatırlama zihinde saklanan bilgilerin ihtiyaç duyulduğunda tekrar hatırlanabilmesidir.
Hatırlamayı Kolaylaştıran Faaliyetler
1) Bilgilerimiz Sistematikleştirilmelidir:
hatırlamaz zorunda olduğumuz bilgiler öğrenildikten sonra belli özelliklerine göre sınıflandırılır. Mesela ortak özelliklerine göre hayalimizdeki eve yerleştirilebilir. Bu yerleştirme tarih veya konu sırasına göre 1. Kat, 2. Kat şeklinde bölümlere ayrılır.
Bunu yaparken bilgilerimiz hayal gücümüz kullanılarak daha canlı olarak saklanılabilir.
2) En Sondan Başlayarak Hatırlamaya Çalışma:
Unutulan bir bilgi veya nesne en son yapılan işten başlayarak kullanıldığı yerler ve kullanış biçimi vb. özellikleriyle yakından uzağa doğru düşünülürse daha iyi hatırlanır.
3) Anahtar sözcükleri Çengel Olarak Kullanma:
her sayıya hiç değişmeyecek anahtar sembol verilmelidir. Daha sonra bu anahtar sembol ile hatırlanmak istenen nesne, olay ya da konu hakkında hayal gücümüz kullanılarak bir bağ oluşturulur. Böylece kuru ezber olmaktan çıkar bize mal olur.
4) İnsanların Hatırlanması:
İnsanın en zoruna giden hususlardan biri unutulmasıdır. En hoşuna giden kelime ise kendi ismiyle hatırlanmasıdır. Fakat genellikle tanıştığımız insanların isimlerine pek önem vermediğimiz için unuturuz. Oysa insanları isimleri ile tanımak, sıcak ilişkilerin başlayıp derinleşmesinde çok önemlidir.
Eğer bu konudan siz de muzdarip iseniz şu hususlara dikkat etmelisiniz:
a) Yeni tanışacağınız insanlarla ilgili mümkünse önceden bilgi edinin. Tanışırken fazla heyecanlı görünmemeye dikkat edin. Giyinişinize dikkat edin.
b) Karşınızdaki insanı unutmamak için iyi gözlemleyin. Yüz şekli saç biçimi, başı, alnı, kaşları, gözleri, burnu vb. özelliklerine dikkat edilmelidir.
c)Karşınızdaki insanı çok iyi dinleyin. Özellikler ismini doğru anlamaya çalışmalıyız. Ayrıca konuşma sırasında ismin tekrar tekrar kullanılarak, kendi içimizden tekrar ederek, ayrılırken ismiyle hitap edilerek kalıcı hale getirilmelidir.
d) Önemli zamanlarda sevdiklerinizi hatırlamaya çalışın.(bayram, yıldönümü). Böyle zamanlarda hediyeleşerek dostluğunuzu pekiştirin.
e) Mümkün olduğu kadar işlerinizi yazarak takip etmeye çalışın. Bir ajandaya tanıştığınız insanların özelliklerini, işlerinizi yazın. Yapabilirseniz bir günlük tutarak yaptığınız işleri yazın.
5) Öğrenilen bir bilginin belli bir sayıda tekrar edilmesi lüzumludur. Bu öğrenme eşiğini aşana kadar devam etmelidir. Bir bilgi tam öğrenilse dahi daha sonra belli bir sayıda tekrar edilmezse unutulur. Tekrarlar şu şekilde yapılabilir.
Günler 1. Gün 2. Gün 3. Gün 4. Gün 5. Gün 1. Hafta 1. Ay 1. Yıl
Tekrar sayısı 5 4 3 2 1 1 1 1
Tekrar olmazsa hatıralarınızın karışabileceğini bilin.
6) Öğrenilen bilgi kuru ezberde kalmamalı, günlük hayatta kullanılmalıdır. Kullanılmayan bilgilerin silineceğini unutmayın.
7) Çalışmaya çok ara verilmemelidir. Yaz tatilinde dahi belli zamanlarda bilgilerin tekrarı yapılabilir.
8) Dersi dikkatli dinleyerek, dersle ilgilenerek, dersi derste tam öğrenmelidir. Eksik öğrenilen bilgiler çabuk unutulur.
9) Öğrenirken önceki bilgilerinizin kolaylaştırıcı etkisinden yararlanın. Tam öğrenemezseniz geçmiş öğrendiklerinizin şimdiki öğrendiklerinizi karıştırabileceğini ya da şimdiki öğrendiklerinizin geçmiş öğrendiklerinizi unutturabileceğini biliniz.
10) Dersi ve öğretmeni sevmeye çalışın. Sevilmeyen derslerin çabuk unutulacağı kanıtlanmış bir hakikattir.
11) Lüzumsuz bilgilerden kaçının, sizin için lüzumlu bilgilere daha fazla zaman ayırın.
12) Müşahhas konuların unutulmayacağını bilerek öğrenirken şekil, grafik ve haritalardan yararlanın. Ayrıca öğrenilen bilgileri çeşitli şekillerle formülleştirerek müşahhaslaştırın.
13) Öğrenilen bilgileri belli nesnelerle kotlayın. Misal: arkadaşınızın telefon numarası 258 90 67 ise onu kolay ezberlemek için 258 Denizli'nin kodu, 90 Türkiye'nin kodu, 67 Zonguldağ'ın plaka kodu olarak kodlanabilir.
14) Bilmediğiniz kelimeleri, formülleri, kuralları ezberlerken küçük kartonlara yazıp sürekli yanınızda taşıyarak ezberleyebilirsiniz.
15) Ezberlediğiniz kelime grupları ya da formülleri nerede kullanacağınızı da bilmelisiniz.
16) Kendinize tam güvenmeli, kendinizi tanımaya çalışarak neleri yapıp neleri yapamayacağınızı tespit edip ona göre çalışmalısınız. Hedef tespit edilip yazılı plan hazırlayarak bu hedeflere ulaşmaya çalışmalısınız.
17) Öğrendiğiniz malzemenin sizin için anlamını ve önemini kavrayıp her zaman yeni bilgiler öğrenmeye istekli bir şekilde çalışmalıdır. Kolay pes etmemelidir.
18) Öğrendiğiniz bilgileri çeşitli yöntemlerle test etmelisiniz.
19) Bilgiyi mümkün olduğu kadar başka yollardan almalıdır. Görerek, duyarak, okuyarak bilgi daha fazla öğrenilir.
20) Bilgiyi kesinlikle yığarak, son akşama bırakarak çalışmalıdır.
21) Öğrenmeden sonra yapılacak en doğru davranış uyumaktır. Bu yüzden uyumadan önce o gün öğrenilenlerin tekrar edilmesi çok faydalıdır.
Kısaca bir bilginin öğrenilesi demek ezberlemek demek değildir. O bilgi tam olarak anlaşılıp, tatbik edilebilmelidir. Kalıcı olmayan, davranış değişikliğine sebep olmayan bir bilgi öğrenilmemiştir. Bunun da olabilmesi için yukarıdaki hususlara dikkat edilmesi lüzumludur.