Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
MAHABBETTE ÖLÇÜ
Sevgi, menşe itibarıyla, ikiye ayrılmaktadır. Birinin doğuş mahalli insanın benliği, diğeri ilâhîdir. Kaynağı insanın benliği olan mahabbetler de ikidir: Birinin menşei "nefs"tir. Emmâre bissû olan nefsin haz duyduğu şeylere meyl etmesidir. Diğeri, ruhun fayda umduğu şeylere temayülüdür.
Cenâb-ı Hakk'ın kalplere koyduğu sevgi, insanı kemâle ve hoş bir hâle sevk eder. Bu mahabbetin yanıltması yoktur. İlâhî sevginin tezahürleri şahsa göre değişik olsa bile neticesi insanın kemâline âmil olur. Bunu bir misâlle belgelemek isteriz. Rasûlullah (s.a.v.) ashabı ile otururlarken "Dünyadan bana kadın (ile evlilik) ve güzel koku sevdirildi. Gözümün aydınlığı ise namazda kılındı" buyurdu^1*
Bu beyandan faydalanan Ebû Bekir (r.a.), "Doğru söyledin ey Allah'ın Resulü. Bana da dünyadan üç şey sevdirildi" dedi ve sözlerini şöyle tamamladı: "Allah Resûlü'nün yüzüne bakmak, malımı Rasûlullah'ın (arzusu) üzerine harcamak ve bir de kızımın Allah Rasûlü'nün nikâhı altında bulunmasıdır" dedi.
Bu açıklamadan faydalanan Ömer (r.a.), "Doğru söyledin Ey Ebû Bekir. Bana da dünyadan üç şey sevdirildi: Mârufu emretmek, münkerden nehy etmek ve bir de eskimiş elbise giymektir.
Ondan sonra söze başlayan Hz. Osman, "Doğru söyledin yâ Ömer. (Bunlardan farklı olarak) bana da dünyadan üç şey sevdirildi" dedi ve onları şöyle açıkladı: "Açları doyurmak, çıplakları giydirmek ve bir de Kur'ân okumak.
Bu açıklamalardan sonra söze başlayan Hz. Ali (r.a.), "Doğru söyledin yâ Osman. Bana da dünyadan üç şey sevdirildi" dedi ve onları şöyle açıkladı: Müsâfire hizmet etmek, yaz mevsiminde oruç tutmak kılıç ile (düşmana) vurmak.
Onlar böyle konuşurlarken Cebrâil aleyhisselâm geldi de "Beni Rabbin gönderdi ve eğer ben dünya ehlinden olsaydım neyi severdim onu bana sormanızı emretti" dedi.
Bunun üzerine Resûl-i Ekrem (s.a.v.), "Şayet dünya halkından olsaydın neyi severdin?" diye Cebrail'e sordu. O, "Dalâlette olanları irşada çalışırdım, itaatkâr garip kimselerle ünsiyette bulunurdum ve bir de geçim zorluğu çeken aile efradına yardım ederdim" dedi.
Cebrâil aleyhisselâm sözlerine devamla "Aziz ve celil olan Allah, kullarından sâdır olacak üç şey sever (râzı olur): Takatini son haddine kadar sarf etmek, nedâmet duyduğunda gözyaşı dökmek ve bir de fa-irlik hâlinde sabretmek" dedi.^3'
f, İslâm dinine muvâfık ve akl-i selime mutabık olan şeydir. Münker, mârufun zıddı olup İslâm dinine muhâlif ve akl-i selime mugayir olan şeydir.
(1)Nesâîc.2s. 156.
(3) İbni Hacer: Münebbihât s. 10-11.