Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
ADLİ SAHADA ERKEK İLE KADININ ARASINDAKİ FARKLARI TESBİTTE ÖLÇÜ
İnsan, içinde yaşadığı toplulukta bazan davalı, bazı ahvâlde şahit olabilir. Bu gibi mes'elelerin cezaî olanları bulunduğu gibi, sadece beşerî haklarla sınırlı olanları da vardır. Bu durumda erkek ile kadın arasında farklılıklar mevcuttur. Şöyle ki:
a) Şahitlikteki fark:
Bir erkek, şahitlik yapacak kimsede aranan vasıflara sahip ise, gerek cezaî gerek hukukî davalarda şahitlik yapabilir.
Kadın, kısas ve hadd-i şer'î gibi davalarda şahitlik yapamaz. Çünkü onun acıma hissi galiptir. Merhameti aklına baskın gelir de dinî hükmün yerine gelmesini önler. Beşerî haklarla ilgili davalarda şahitlik yapması, şartlı olarak câiz görülmüştür. Şöyle ki: Bir erkek şahit bulunmakla beraber diğer bir erkeğin yerini tutmak üzere iki kadın şahitlik yapabilir. Bunun sebep ve hikmeti, kadınlardan biri unutursa diğerinin hatırlatması kolay
b) Hâkimlik yapmaktaki fark:
Erkek, ehiyeti varsa, cezaî ve malî hükümlerle ilgili her mahkemede hâkimlik yapabilir.
Kadın, şahitlikleri makbul olan hususlarda, meselâ mal ile ilgili davalarda hukuk hâkimliği yapabilir.^ Beşerî haklarla ilgili mahkemelerde vazife görmesi, hislerine mağlup olmaya sebep teşkil etmez,
c) Ceza uygulamasındaki fark:
Erkek, bir suç işlediği zaman, cürmün sübutu için aranılan deliller ve şahitlerin beyanları onun suçlu olduğunu ortaya çıkarırsa cezası uygulanır. Suçu sabit görülen bir kadın, hâmile ise veya lohusa (doğum yapmış) bulunuyorsa cezasının tehiri yoluna gidilir. Bu uygulama, tecziye hususunda bile, İslâm dininin merhameti esas aldığını göstermektedir
(1) HulâBâVül-fccvibe c. 2 s. 160.
(2) Hukuk İslâmiye ve İst lâhât- F khiye Kamusu c. 6 s. 430 madde: 34.