Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler
BİR AĞACIN DAMARINDAN KOMŞUNUN TARLASINDA YETİŞEN FİDANLARIN KİME AİT OLACAĞINDA ÖLÇÜ
Evimizin civarında bulunan komşularla hukukî durumlar olduğu gibi, bağ ve bahçe sahiplerinin etrafındaki tarla ve arazi sahipleri ile beşerî hukuk yönünden birtakım haklar bulunmaktadır. Bunlara ait İslâmî hükümlerin bilinmesi, haksız tasarrufları ve yersiz münakaşaları önler.
Bir şahsın bağ veya bahçesindeki ağaçların damarından komşunun tarlasında fidanlar hâsıl olsa, komşusu "tarla benim olduğu gibi fidanlar da benimdir" diye bir iddiaya kalkışarak bunlara sahip olamaz. Zira o fidanların hâsıl olmasında ekme veya dikme yolu ile bir hizmeti ve masrafı bulunmadığına göre, tarla sahibinin iddiası doğru görülemez. Fidanların tamamı ağacın bulunduğu bahçe sahibinindir. Tarla sahibinin yapacağı en doğru hareket, "bu fidanlarını tarlamdan sök, çıkar" demektir.
Bu mes'eleye belge teşkil edecek bir fetvayı buraya nakletmeyi faydalı buluyoruz. "Zeyd'in bağındaki ağaçların köklerinden Amr'ın bağında birkaç fidan meydana gelse o fidanlar Zeyd'in olur,"(1)
İki komşudan biri, kendine ait olan hakkın nerede ve nasıl hâsıl olacağını bilirse, diğeri de kendine ait hak ve salâhiyetin hududunu iyi tesbit ederse, sulh-u selâmet içinde faaliyetlerini devam ettirirler. Aksi halde ihtirasa kapılan insanlar arasında kör dövüşünü andıran bir mücadele başlar ve önü alınamayacak hadiselere sebep olabilir.
1) HulâBâVül-fccvibe c. 2 s. 160.