Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

CENÂZE NAMAZI İLE DİĞER NAMAZLARIN ARASINDAKİ FARKLAR

Cenaze namazının diğer namazlara benzeyen tarafları bulunduğu gibi, farklı yönleri de vardır. Bu namazın edâ edilmesinde bahsi geçen farkları bilmekte fayda ve -hattâ zaruret vardır. Biz, sadece bu cihetleri açıklamaya çalışacak, tatbikatla alâkalı bahislere girişmeyeceğiz.
a) Cenaze namazının hükmü:
Cenaze namazı farz-ı kifâye, beş vakit namaz farz-ı ayındır. Diğer namazlar her şahsa ferdî bir mükellefiyet getirmektedir. Cenaze namazını bazı kimselerin kılması ile diğerlerinden sorumluluk kalkmaktadır.
b) Cenaze namazının şartları:
Beş vakit namazın şartlarına ilâveten cenaze namazının altı şartı daha bulunmaktadır. Şöyle ki:
1- Vefat eden kimsenin müslüman olması;
2- Cenazenin temiz (necâset-i hakikiye ve hükmiyeden arıtılmış) olması;
3- Meyyitin tamamı, yahut vücudunun ekserisi veya hiç olmazsa
başı ile birlikte yarısının mevcut olması;
4- Cenazenin cemâatin önünde olması;
5- Cenaze namazını kılan kimsenin özrü yoksa binekli olmaması^
6- Meyyitin yere veya musallâ taşı gibi yüksekçe bir mahalle konulmuş olması
c) Cenaze namazı vakti:
Beş vakit namazın belirli vakitleri vardır. Cenaze namazının muayyen bir vakti yoktur. Temizce yıkanıp kefenlenmesi tamam olduğu zaman, kerahet vakti değilse namazını kılmak câiz olur. Üç kerahet vaktinin dışında cenaze üzerine namaz kılınabilir.
d) Cenaze namazının rükünleri:
İzahına çalıştığımız bu namazın rükünleri, kıyam ile dört tekbirden ibarettir^. Bu namazda rükû ve secde olmadığı gibi, Kur'ân okuma, (kâ'de) ve teşehhüd de yoktur.
Dördüncü tekbirden sonra selâm vermek, diğer namazlarda olduğu gibi, vâcîptir^.
e) Cenaze namazında kırâet:
Cenaze namazında okunan "sübhâneke", salevât ve dualar sünnettir^.
f) Cenaze namazının cemâatle edası:
Cenaze namazında cemâat şart değildir. Bir tek erkeğin veya kadının kılması ile farz yerine gelmiş olur.
g) Cenaze namazında safların teşkili ve fazilet yönleri:
Cenaze namazı cemâatle kılındığı zaman, fazilet yönünden evlâ olan son saftır. Beş vakit namazda ise durum bunun tam aksidir. Yani ilk saf diğerlerinden daha faziletli olmaktadır.
Diğer namazlarda öndeki saf- dolmadan yeni bir saffın teşkili sünnete aykırı olmaktadır. Cenaze namazında imamdan başka altı kişi bulunsa, üç kişi imamın arkasında bir saf teşkil edeceklerdir. İki kişi de onların arkasında bir saf yapacaklar, geri kalan bir kişi de tek başına üçüncü bir saf yapacaktır^.



(1) Cenaze namazında kıyam farz olduğundan, hayvana binmiş hâldeki bir
kimsenin binekten inmesi gerekmektedir.
(2) Cenaze elde, omuza veya hayv an üzerine bağlanmış durumda olmayacaktır.
(3) İbni Âbidin c. 1 s. 811-812
(4) Büyük İslâm İlmihâli namazla ilgili bölüm, madde: 556; Nimet'ül-İslâm
Kâtfbü\ât586
(5) Nûr'ul-izâh s. 113
(6) Ni'metül-İslâm, Kitâb'üs-salât s. 589


Alt Konulari