Kitaplar | Yazarlar | İlmihal | Sohbetler | Hutbeler

BEDENDE KEFALET

Kendisinde kul hakkı bulunan bir kimse için onun yerine bedenen ke­fil olmak caizdir.

Kefalet, kitap sünnet ve icma ile meşrudur.

Kitaptan delil. Allah Kur´an-ı Kerim´de şöyle buyuruyor

"Onlar şöyle dediler: Ey vezir! Doğrusu bunun büyük bir ihtiyar babası var (bununla teselli oluyor), onun için yerine birimizi al, çünkü biz seni iyilik edenlerden görüyoruz." (Yusuf: 12/78)

Kefalet; tanımı ayrıca şu şekilde de olabilir: "Karşılıklı arzu ve borç hususunda iki zimmeti birbirine bağlamak´ şeklindedir.

Kefalet, zamanın bir çeşidi olup, kişinin kendisini veya malını hazır kılmaya mahsustur.

Allah (c.c.) hakkı olan içki ve hırsızlık hakkı gibi şeyler için kefalet caiz değildir.

Kısas ve kazf haddi gibi bir kul hakkından dolayı, hüküm meclisine getirilmesi gereken birini getirme ile ilgili bir yükümlülüktür. Ödünç alın­mış ya da gaspedilmiş bir malı getirmeyi kendi üzerine almaya da denir.

Kefil, kefil olduğu kimseyi getirip teslim etmekle sorumluluktan kur­tulur.

Kefalet fıkıhta, "Hımale", "Zamane" ve "Ze´âme" gibi kavramlarla da isimlendirilebilir.

Kefalette; kefil, asil, mekfulun leh ve bir de mekfulun bih bulunur.

1- Kefil: Kendisi üzerine kefil olunun can, mal, borç veya işi yerine getirmeyi üzerine alan kimsedir.

Kefilin akıl, baliğ ve kefalete izin alarak asilin malında mutlak tasarruf sahibi olması gerekir.

Kefile, zamin, zâ´im, hamîl ve kabîl de denir.

2- Asil: Borçlu olan kimsedir, kendisine kefil olunur. Ergin, akıllı, hazır ve kefalete razı olması şart değildir. Aksine, çocuğa, deliye ve hazır bu­lunmayana kefil olmak caizdir. Kefil, kefaleti yerine getirirken bunların hiç birine danışmaz, işlerini kendiliğinden yapar.

3- Mekfulun leh: Alacaklı kimsedir. Kefilin kim olacağını bilmesi şart­tır.

4- Mekfulun bih: Bu da, kefil olanın ödemesi gerekli olan can, mal, borç veya iştir. [1]



Kefaletin Çeşitleri


1- Cana kefalet.

Bedende Kefalet´in konusu bu tür kefalettir.

Cana kefalet "Diman-ül-vech" diye tanınır. Kefilin kefil olduğu şahsı, alacaklıya götürmeye kefil olması demektir.

Şafii mezhebine göre, kısas ve kazf haddi gibi insani bir hak bulunan kimsenin getirilmesi hususunda kefalet sahihtir. Çünkü bu lazım bir hak­tır. Allah´ın hakkı olduğunda ise kefalet sahih olmaz.

2- Mala kefalet:

Kefilin mali bir borcu ödemeyi almasıdır. ´Zaman´ konusu olan kefalet bu tür kefalettir

Mala kefalet üç çeşittir:

a) Borca kefalet: Başkasının zimmetinde bulunan borcu Ödemeyi üzeri­ne almaktır. Borcun da şu şartları vardır;

- Borcun; karz, ücret, fiyat, mehir borcu gibi kefalet sırasında sabit ol­ması gerekir.

- Borcun ma´lum olması gereklidir. Belirli olmayan borç için kefalet sahih olmaz.

b) Mala kefalet ve teslime kefalet: Başkasının elinde bulunan belirli bir malın teslimini üzerine almaktır.

c) Mes´uliyete kefalet: Satıcının herhangi bir tehlike dolayısıyla malın mesuliyetini üstlenmesi ve onu almasıdır.[2]



--------------------------------------------------------------------------------

[1] Kadı Ebu Şuca?, Ğayet?ül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 331-332.

[2] Kadı Ebu Şuca?, Ğayet?ül-İhtisar ve Şerhi , Ravza Yayınları: 332.










Eserin yazarı: Kadı Ebu Şuca Eser: DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ

  • Yeni Ekle
Yorumlar (0)

DELİLLİ ŞAFİ İLMİHALİ

MollaCami.Com